« بهبود قابل توجه وضعیت نقدینگی بانک»، « افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم» و همچنین « احتمال فروش بخشی از دارایی‌های فریز شده » سه عاملی هستند که در بانک ایران زمین به صورت همزمان در دست اجرا قرار دارند. پیش‌بینی می‌شود بانک در ماه‌های آتی و سال آینده فصل نوینی را آغاز کند به طوریکه شاهد جذابیت سودآوری آن باشیم. انتشار صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای می تواند چشم‌انداز روشن‌تری از عملکرد بانک در پایان سال۱۴۰۰ به دست دهد.
به گزارش تجارت آوا به نقل از پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، با انتشار عملکرد سالانه بانک‌ها در سامانه کدال در یک ماهه گذشته بحث پیرامون کارنامه بانکداران در این دوره و تغییرات آن نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن زیاد بوده است. بانک ایران زمین نیز همچون دیگر بانک‌ها در دوره مقرر صورت‌های مالی مربوط به عملکرد سالانه خود را منتشر نمود.
بررسی اجمالی در صورت‌های مالی و اقدامات انجام شده در این بانک طی سال۹۹ نشان از انجام کارهای بسیار ریشه‌ای در بانک دارد که تداوم آن می‌تواند مسیر در ماه‌ها و سال‌های بعد مسیر بانک به سمت خروج از زیان و سودآوری پایدار رهنمون سازد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال۹۹ برای نخستین بار پس از سال۹۴، تراز استقراض بانک ایران زمین مثبت شده است. به عبارت دیگر برای نخستین بار در پنج سال اخیر مبلغ استقراض بازپرداخت شده بانک ایران زمین بر استقراض دریافت شده فزونی داشته است. این موضوع به آن معناست که مدیران بانک بر خلاف بسیاری دیگر از مدیران بانکی به جای گزارش سود کاغذی در صدد حل بحران مشکل ریشه‌ای و اصلی بانک (و بسیاری دیگر از بانک‌ها) برآمده‌اند و در سال ۹۹ در این راه موفق بوده‌اند.
هر چند اثرات واقعی این اقدام بر عملکرد بانک بعدها آشکار تر خواهد شد اما نشانه‌های نخستین آن در عملکرد نیز عیان شده است. افت ۵۳ درصدی مانده بدهی بانک ایران زمین به بانک مرکزی و دیگر بانک‌ها در پایان اسفند ماه۹۹ نسبت به انتهای سال۹۸، اثر ترازنامه‌ای این گام بزرگ بوده است. کاهش حدود ۹۹ درصدی هزینه مالی بانک از برکات این اقدام اساسی و ریشه‌ای در عملکرد سال۹۹ بوده است. یکی دیگر از نشانه‌های بارز بهبود وضعیت نقدینگی بانک، مثبت شدن جریان وجه نقد ناشی از عملیات بانک است.
بر اساس بررسی‌ها، در سال‌های گذشته این شاخص منفی بوده اما سیری نزولی را طی کرده است. وجه نقد ناشی از عملیات بانک ایران زمین در سال ۹۹ رقم ۵۳٫۸ هزار ملیارد ریال مثبت بوده که این اتفاق مبارک در چندین سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
با این وجود، به نظر می‌رسد می بایست علیرغم زیان گزارش شده در سال ۹۹ و رشد آن نسبت به سال قبل، مدیران ایران زمین به دلیل عملکردشان در ریل‌گذاری بانک به سمت حرکت در مسیر درست و نه ساختن سود کاغذی ستود.
بانک ایران زمین در راستای دستورالعمل محاسبه سرمایه نظارتی و کفایت سرمایه بانک مرکزی به منظور بهبود سرمایه نظارتی و در نهایت خروج از شمولیت ماده ۱۴۱ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مکلف به افزایش سرمایه بوده و در این رابطه نسبت به تهیه طرح توجیهی افزایش سرمایه و اخذ نظر حسابرس مستقل و بازرس قانونی و افشای آن در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ اقدام نموده است.
بر اساس اطلاعات منتشر شده قرار است این گزارش با اطلاعات مالی سال۱۳۹۹ شرکت بروزرسانی شده و سپس بر اساس آن روند افزایش سرمایه به انجام خواهد رسید. نکته با اهمیت در این مورد، محل افزایش سرمایه بانک است.
بر اساس گزارش توجیهی تهیه شده، افزایش سرمایه این بانک از مبلغ ۴,۰۰۰ میلیارد ریال به ۲۰,۰۰۰ میلیارد ریال ازمحل آورده نقدی با سلب حق تقدم از سهامداران فعلی به انجام خواهد رسید. در افزایش سرمایه از این محل، شرکت به اندازه افزایش سرمایه مد نظر خود سهام جدید منتشر کرده و به فروش می‌رساند. به عبارت دیگر در صورت تحقق افزایش سرمایه با تحمل کمترین هزینه و بدون هیچ تعهدی مبلغ ۱۶,۰۰۰ میلیارد ریال نقدینگی وارد بانک ایران زمین خواهد شد که این رقم بخش قابل توجهی از مشکلات بانک را حل کرده و موجبات سودآوری بانک را فراهم خواهد کرد.
وجود شرکت‌ها و املاک پر تعداد در دل بانک ایران زمین هست. هر چند که بانک برای تبدیل به نقد کردن این دارایی‌ها با مشکلات فراوانی مواجه است بر اساس شواهد و قرائن مدیران بانک تلاش گسترده‌ای برای فروش بخشی از این دارایی‌ها انجام داده‌اند. در صورت به بار نشستن این تلاش‌ها و فروش تنها بخشی از دارایی‌های فریز شده بانک، دست بانک به لحاظ نقدینگی تا حدود بسیار زیادی باز خواهد شد.
سه عامل یاد شده در بندهای پیشین یعنی بهبود قابل توجه وضعیت نقدینگی بانک، افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم و همچنین احتمال فروش بخش از دارایی‌های فریز شده سه عاملی هستند که هر یک می‌توانند به تنهایی برای رهانیدن یک بانک از زیان‌دهی کافی باشند. با این حال در بانک ایران زمین هر سه عامل به صورت همزمان در حال وقوع است. پیش‌بینی می‌شود تداوم حرکت در این مسیر و به تبع آن بهبود شرایط نقدینگی می‌تواند در ماه‌ها و سال بعد دست بانک در عدم پذیرش سپرده‌هایی با نرخ سود بالا باز گذاشته و از این طریق به بهبود عمکلرد بانک در زمینه درآمدهای مشاع نیز بینجامد. با این تفاسیر باید انتظار داشت تا زیان بانک در سال ۱۴۰۰ با کاهش قابل توجهی همراه شده و یا حتی به صورت خوشبینانه بانک در این دوره به سوددهی برسد. آنچه مسلم است انتشار صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای می‌تواند به چشم‌انداز واضح‌تری از عملکرد بانک در پایان سال۱۴۰۰ دست دهد.
بررسی اجمالی عملکرد بانک نشان می‌دهد که ایران زمین در این دوره زیان خالصی نزدیک به ۵۳ هزار میلیارد ریال گزارش کرده که این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت از رشد زیان آوری ۲۸ درصدی دارد. با توجه به این که ایران زمین یکی از معدود بانک‌هایی است که به لحاظ عملکرد سود و زیانی نسبت به سال قبل تنزل داشته که این موضوع در نگاه نخست بسیار تامل برانگیز است.
