عضو اتاق بازرگانی اظهار داشت: پس برای اینکه بدانیم نرخ ارز روی کالاهای صادراتی تاثیر دارد یا نه ابتدا باید پاسخ دهیم که کدام کالای صادراتی؟ برای صنایعی که تولید داخل آنها بیش از ۷۰ درصد باشد و کمتر از ۳۰ درصد نیاز به واردات داشته باشند در این شرایط صادرات برایشان بهتر شده است. برای نمونه پتروشیمیها راحتتر میتوانند صادرات کنند بنابراین بسته به نوع صنعت و نوع کالای تولیدی اثر این گرانیها روی صادرات متفاوت است.
به گزارش ایلنا، با گرانتر شدن روزانه و حتی ساعت به ساعت کالاها در کشور علاوه بر مصرفکنندگان، تولیدکنندگان نیز با مشکلات فراوانی مثل عدم ثبات و کم شدن بازار مصرف روبرو شدهاند که بیشتر متاثر از افزایش نرخ ارز است. علی اژدرکش، رییس کمیسیون اقتصادی اتاق اصناف تهران در این مورد به ایلنا اظهار داشت: یکی از بزرگترین مشکلاتی که اصناف با آن مواجه هستند تامین سرمایه در گردش است، از بهمن ماه سال گذشته تاکنون نرخ ارز حدود دو و نیم برابر شده است. از آنجایی که مواد اولیهی ما به شدت به نرخ ارز وابسته است، شرایط ناپایداری به وجود آمده که همه خریدها نقدی شده است، دیگر خرید اعتباری نداریم و این باعث میشود که واحدهای تولیدی بین سه الی چهار برابر پنج شش ماه پیش، نیاز به سرمایه در گردش داشته باشند که این مسئله ممکن نیست.
اصناف کاملاً به حال خود رها شدهاند
وی ادامه داد: با توجه به سیاستهایی که در پیش گرفته شده، دخالتهای بانک مرکزی و همچنین بخشنامهها و آییننامههای هیجانی باعث شده است که قیمت مواد اولیه بیش از آنچه که به طور طبیعی باید با دلار رشد میکرد، رشد کرده است. اگر یک واحد با قیمت بین المللی خود یک دلار باشد و دلار در ایران ۳۰ هزار تومان باشد ما آن را ۳۰ هزار تومان نمیخریم بلکه ۴۵ هزار تومان میخریم. به علت کمبود عرضه گرانی بیش از آنچه که باید شده است.
وی با اشاره به کوچک شدن سبد مصرفی مردم اضافه کرد: در کنار اینها با توجه به کرونا و کاهش سبد مصرف مردم و سخت شدن شرایط توزیع، فروش و دریافتی اصناف نیز کاهش زیادی داشته است. یعنی این گرانیها باعث شده است که مردم کمتر از اصناف کالاها یا خدمات را دریافت کنند. کرونا هم نقش بسزایی داشته است. به هیچ وجه هم هیچ حمایتی از سمت دولت صورت نمیگیرد و اصناف کاملاً به حال خود رها شدهاند.
اژدرکش در پایان افزود: وضعیت واقعا بغرنج است اصناف ۱۷ درصد تولید ناخالص ملی را دارند که رقم بالایی است – برای مثال کشاورزی ۹ درصد از تولید ناخالص ملی را دارد- بیش از ۳۰ درصد جامعه از اصناف ارتزاق میکنند. تاثیر این شرایط سخت بر جامعه بسیار زیاد خواهد بود. اصناف ضعیفتر میشوند، قدرت خرید پایین میآید و با پایین آمدن قدرت خرید، صنوف بازهم ضعیفتر میشوند. یعنی یک حلقه معیوب ایجاد میشود.
اثر گرانی روی صادرکنندهها متفاوت است/ نباید همه چیز را به تحریم گره بزنم
مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران در مورد تاثیر گرانیها بر صادرات به ایلنا گفت: قدرت خرید پایینتر به معنای تورم است، تورمی که تقریباً به سمت یک ابرتورم میرود. فرض کنید دستمزد یک نفر ۳ میلیون تومان و دلار ۱۰ هزار تومان بود بنابراین دستمزد او ۳۰۰ دلار بود اما الان این دستمزد به صد دلار رسیده است. بنابراین این افزایش قیمت دلار مفهوم دیگرش کاهش قدرت خرید مردم است. اما افزایش قیمت دلار برای کالاهای صادراتیای که متکی به منابع داخلی باشند بهتر است! یعنی صادرکننده میتواند در بازارهای خارجی کالای خود را ارزانتر عرضه کند اما برای اقلام صادراتی که بخش عمدهی آن متکی بر کالاهای وارداتی باشد مشکل ایجاد میشود؛ چون کالاهای وارداتی گران میشوند و ممکن است حتی دیگر نتوانند صادرات کنند.
وی ادامه داد: پس برای اینکه بدانیم نرخ ارز روی کالاهای صادراتی تاثیر دارد یا نه ابتدا باید پاسخ دهیم که کدام کالای صادراتی؟ برای صنایعی که تولید داخل آنها بیش از ۷۰ درصد باشد و کمتر از ۳۰ درصد نیاز به واردات داشته باشند در این شرایط صادرات برایشان بهتر شده است. برای نمونه پتروشیمیها راحتتر میتوانند صادرات کنند بنابراین بسته به نوع صنعت و نوع کالای تولیدی اثر این گرانیها روی صادرات متفاوت است.
دانشمند تصریح کرد: برای کالاهایی که برای مثال ۴۰% یا بیشتر از مواد اولیه آنها وارداتی است، موضوع سخت میشود برای مثال در صنعت پوشاک اگر قرار باشد پارچه وارد شود، نخ وارد شود و فقط اینجا برش و دوخته شود، طبیعی است در این وضعیت آنقدر گران تمام میشود که نمیتوان در بازار رقابت کرد اما در مقابل در صنعت فولاد که سنگ آن در کشور هست، انرژی و کارگر آن هم وجود دارد، قیمت تمام شده فولاد تغییر چندانی نمیکند. اما در موقع صادرات به دلار پول میگیرند و نفع بیشتری دارد. علاوه بر این با توجه به نفع بیشتر، صادرکنندگان ایرانی میتوانند در این حوزهها کالای خود را در بازارهای جهانی با قیمت پایینتری عرضه کنند و شانس بیشتری در این بازارها داشته باشند.
وی در پاسخ به کسانی که تحریمها را مانع صادرات میدانند گفت: نمیتوان همه مسائل را به تحریم گره زد. من پاستور و روحانی نیستم که همه چیز را به تحریم گره بزنم! صادر کنندهها و واردکنندهها باید بتوانند با هم تعامل کنند کسی که در پتروشیمی صادرات میکند در خارج از کشور دلارش را به کسی که میخواهد برای کارخانهی لوازم خانگی، لوازم یدکی بیاورد بدهد. یعنی در خارج از کشور با هم جابجا کنند. ولی وقتی بانک مرکزی میگوید حتماً صادر کننده باید ارز را بیاورد اینجا در سامانه نیما در مقابل چشم من با هم تبادل کنند، این دشواریها ایجاد میشود. چند بخشنامه در این مورد صادر کنند که واردات در برابر صادرات آزاد است، تجربهاش هم در کشور وجود دارد و چیز جدیدی نیست یعنی قرار نیست دومرتبه چرخ را اختراع کنیم، چرخ اختراع شده و قرار است استفاده کنیم، نباید فراموش کرد دولت تحریم شده ولی بخش خصوصی که تحریم نشده است.