یک کارشناس خودرو اظهار کرد: گر دولت در این سه سال مصارف ارزی را کنترل نکرده بود قیمت ارز بسیار بیشتر از این مقدار بود. اگر قرار باشد واردات خودرو آزاد شود ممکن است نرخ دلار تا ۵۰ هزار تومان برسد. در شرایطی که همه از نظر اقتصادی تحت فشار هستیم اقشار ثروتمند برای خرید کالاهای لوکس پول دارند و دارندگان ارز هم دوست دارند که با واردات کالای لوکس سود بیشتری کنند اما این کار درست نیست.
امیرحسن کاکایی در گفتوگو با ایلنا در مورد اظهارات وزیر صمت مبنی بر انحصارزدایی از بازار خودرو اظهار داشت: کلمه انحصارزدایی زیبا است و مردم از شنیدن آن خوششان میآید اما در عمل شدنی نیست. باید انحصار در بازار و انحصار در صنعت را از هم تفکیک کرد. در هیچ کشور صنعتی تولیدکننده خودرو ۳۰ خودروساز وجود ندارد. در ایران با وجود ۳۰ خودروساز، مصرفکننده احساس انحصار میکند در حالی که در کره جنوبی که فقط یک خودروساز وجود دارد و مصرفکنندگان چنین احساسی ندارند.
وی افزود: مشکل بزرگ از اینجا آغاز میشود که تصور دولتمردان ما از انحصارزدایی در سالهای گذشته و حال حاضر تعدد خودروسازیها است. این اشتباه بوده و خود باعث به وجود آمدن انحصار میشود چراکه خودروسازهای کوچکی ایجاد میشوند که نمیتوانند درست باهم رقابت کنند و همیشه خودروهای یک گام قدیمیتر را به ما عرضه میکنند چراکه نمیتوانند روی تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کنند. در نتیجه مصرفکنندگان همیشه احساس عقبماندگی میکنند. بنابراین این عبارت آقای وزیر زیبا است اما در شرایط فعلی کاملا غیرممکن است.
کاکایی در مورد علل ناممکن بودن انحصارزدایی گفت: ما در میان یک جنگ اقتصادی هستیم. از ۳۰ خودروساز، ۲۸ خودروساز درحال تعطیلی هستند دو خودروساز هم به زور دولت به تولید ادامه میدهند و باهم رقابت میکنند. بنابراین در صنعت رقابت وجود دارد اما بازار بسته است و در شرایط جنگ اقتصادی نمیتوانیم بازارمان را باز کنیم.
وی افزود: اگر واردات باز شود نمیتوان واردات را به چند نفر محدود و رانت ایجاد کرد. در نتیجه باید به همه واردکنندگان اجازه واردات داده شود که اگر این اتفاق بیافتد افزایش شدید مصرف ارز رخ میدهد که با توجه به محدودیت منابع ارزی کشور این کار غیرممکن است. بنابراین آزادسازی واردات برای یک رقابت واقعی در کشور غیرممکن است.
این کارشناس خودرو تصریح کرد: راههایی مانند واردات در برابر صادرات نیز برای کالاهای اساسی مورد استفاده قرار میگیرد. در حالت عادی کسی حق ندارد جلوی واردات را بگیرد اما ما در میان یک جنگ اقتصادی هستیم و باید راههای واردات را برای کالاهایی مثل دارو و غلات استفاده کنیم. در شرایطی که برای نهادههای دامی مشکل داریم کسی حق ندارد کالاهای لوکس وارد کند.
وی اضافه کرد: اگر دولت در این سه سال مصارف ارزی را کنترل نکرده بود قیمت ارز بسیار بیشتر از این مقدار بود. اگر قرار باشد واردات خودرو آزاد شود ممکن است نرخ دلار تا ۵۰ هزار تومان برسد. در شرایطی که همه از نظر اقتصادی تحت فشار هستیم اقشار ثروتمند برای خرید کالاهای لوکس پول دارند ودارندگان ارز هم دوست دارند که با واردات کالای لوکس سود بیشتری کنند اما این کار درست نیست.
کاکایی همچنین در مورد طرح ساماندهی بازار خودروی مجلس و آزاد کردن واردات خودرو در مقابل صادرات خودرو و قطعات بیان کرد: در وضعیت فعلی نه صادرات صنعتی به راحتی انجام میشود و نه واردات صنعتی. واردات خودرو در مقابل صادرات خودرو نیز فقط حرف است گرچه حرف خوبی است. اگر توانستیم ده درصد خودرو صادر کنیم آن وقت باید از واردات خودرو در مقابل آن صحبت کنیم.
وی افزود: سال ۹۱ که واردات خودرو آزاد بود مصرف خودروهای مازراتی و پورشه در ایران در سطح جهانی انگشتنما بود. واردات باعث نمیشود که خودروی پراید ارزان شود یا خودروی مشابه پراید وارد کشور شود بلکه خودروهای گرانقیمت وارد کشور خواهند شد. در حالت عادی و با آزاد شدن واردات خودرو؛ خودروهای ارزان قیمت تحت تاثیر قرار نمیگیرند چراکه در بازار جهانی خودرویی زیر ۷ هزار دلار که استانداردهای ایران را رعایت کند نداریم درحالی که پراید ۵۰۰۰ دلار بود. سال ۹۶ واردات خودرو انجام میشد اما خودرویی رقیب پراید وارد کشور نشد.