علیرضا ناصرپور معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران درخصوص نشست اخیر با مدیران واحدهای سیمانی که پیرامون راه اندازی معاملات گواهی سپرده سیمان برگزار شد به «کالاخبر» گفت: مقرر شده طبق ابلاغ وزارت صمت کلیه سیمان تولیدی کشور که نزدیک به ۸۰ میلیون تن است در بورس کالا مورد معامله قرار گیرد که این معاملات تا به این جا در بازار فیزیکی بورس کالا انجام شده است.
او افزود: بازار فیزیکی بورس کالای ایران در واقع بازار عمده فروشی بوده که از گذشته برای کالاهای مختلف در حوزه صنعتی و معدنی، پتروشیمی و فرآورده های نفتی فعال بوده است. در این بازار برای آنکه مشتریان قادر باشند خریدی انجام دهند، نیازمند کد معاملاتی هستند و سیستم ثبت سفارشات در این بازار به صورت آفلاین است. این ویژگی بازار فیزیکی سبب شده مشتریانی که به دنبال معاملات خرد در بازار سیمان هستند و به عنوان مصرف کننده سیمان ممکن است تنها یکبار نیازمند خرید بوده و در آینده مشتری سیمان نباشند، ورودشان به بازار و خرید از بورس دشوار باشد لذا برای اینکه مشکل این گروه از مشتریان در بازار رفع شود، روش دیگر معاملات یعنی معاملات گواهی سپرده کالایی پیشنهاد شد.
امکان خرید سیمان با کد سهامداری
وی ادامه داد: معاملات گواهی سپرده کالایی در قالب سامانه هایی که سهام در آن ها مورد معامله قرار می گیرد انجام می شود و اشخاص با همان کد سهامداری بازار سرمایه قادرند گواهی سپرده را معامله کنند و سفارشات خود را به صورت آنلاین ثبت و معامله کنند. از این رو از طریق این بازار دسترسی بهتری برای مشتریان فراهم می شود و به همین خاطر تلاش شده تا معاملات سیمان هم در قالب گواهی سپرده کالایی انجام شود تا هر فردی که کد سهامداری دارد نیز قادر باشد از این مکانیزم برای خرید سیمان بهره ببرد.
استقبال همه سیمانی ها از معاملات گواهی سپرده
ناصرپور افزود: با توجه به ابراز تمایل کلیه شرکت های تولیدکننده سیمان به حضور در بازار گواهی سپرده کالایی و استفاده از این ابزار، شرکت ها استقبال خوبی از این ابزار داشتند.
وی افزود: کلیه شرکت های تولیدی سیمان که در بازار فیزیکی بورس کالا پذیرش و اقدام به عرضه کرده اند تمایل به حضور در بازار گواهی سپرده کالایی را دارند و با توجه به مزایای موجود در این بازار با رفع برخی ابهامات، شرکت های تولیدکننده سیمان استقبال قابل توجهی داشته اند و به طور حتم حضور تمامی شرکت های تولیدی در معاملات گواهی سپرده کالایی، نتایج قابل توجهی برای این صنعت و تعادل بازار به دنبال خواهد داشت.
مزایای معاملات گواهی سپرده سیمان
به گفته معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا، از جمله مزایای گواهی سپرده کالایی برای خریداران می توان به تامین مالی در انجام معاملات، تسویه و نگهداری محصول با همان مشخصات تحویلی به انبار بدون هیچگونه ریسک و نگرانی از کم شدن وزن محصول یا کیفیت آن و دریافت پول در سریع ترین زمان ممکن اشاره کرد.
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران، مزایای گواهی سپرده کالایی برای عرضه کنندگان سیمان را دریافت وجه حاصل از معامله در روز کاری بعد از معامله، دریافت ارزش افزوده همراه با وجه معامله، پیش بینی تولید و فروش با توجه به عدم امکان فسخ معامله و کشف قیمت عادلانه اعلام کرد.
وی اظهار داشت: با امکان سنجی صورت گرفته و بررسی تمامی جوانب، معاملات گواهی سپرده کالایی بر روی کالاهای سکه طلا، زعفران، پسته، برنج و رطب اجرایی شده و برخی محصولات پتروشیمی نیز به زودی وارد این بازار می شوند که در حال حاضر نیز اقدامات لازم برای راه اندازی معاملات گواهی سپرده بر پایه دارایی سیمان در حال انجام است.
رهایی صنعت سیمان از قیمت گذاری دستوری
ناصرپور در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: سیمان یکی از قدیمی ترین صنایع تولیدی کشور است که قیمت گذاری دستوری همواره از مشکلات اصلی این صنعت بوده است و یکی از دلایل عدم توسعه این صنعت و عدم تمایل به سرمایه گذاری در این حوزه، عدم امکان فروش محصول به قیمت عادلانه و براساس عرضه و تقاضا بوده است لذا با ورود سیمان به بورس کالا و حضور تمامی ذی نفعان در معاملات، امکان کشف قیمت عادلانه و براساس عرضه و تقاضا وجود دارد که در این صورت سود حاصل از فروش کالا به جای واسطه ها نصیب کارخانه های تولیدی خواهد شد.
پذیرش انبارها در حال انجام است
وی اشاره ای نیز به توافقات صورت گرفته درخصوص گواهی سپرده کالایی سیمان داشت و افزود: به منظور راه اندازی این ابزار و با هدف بررسی جوانب موضوع، جلسات مشترکی با هلدینگ های سیمانی و شرکت های تولیدی به صورت حضوری و مجازی برگزار شده و چالش های موجود مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته اند و راه حل هایی نیز برای آنها اندیشیده شده است. لذا با توجه به همکاری و همراهی هلدینگ های سیمانی و همچنین شرکت های تولیدی به نظر می رسد در آینده ای نزدیک شاهد راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی بر روی کالای سیمان باشیم.
ناصرپور در ادامه گفت و گو با کالاخبر با بیان اینکه در معاملات گواهی سپرده کالایی باید انبارها پذیرش شده و پس از ورود کالا به انبار قبض صادر و آن قبض تبدیل به گواهی سپرده کالایی شود تا در بازار سرمایه قابل معامله باشد، تاکید کرد: فرآیند پذیرش انبار برای تعدادی از شرکت های سیمانی در حال انجام است که پس از نهایی شدن آن، نمادهای معاملاتی گشایش خواهند یافت. این انبارها در بخش سیمان همان سیلوهایی خواهند بود که سیمان پس از تولید در آنها نگهداری می شود.
خریداران ملزم به تحویل محصول هستند
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران یادآور شد: با توجه به ماهیت کالای سیمان، معاملات گواهی سپرده کالایی برای این محصول برخلاف سایر نمادهای تعریف شده گواهی سپرده کالایی که به صورت پیوسته است و امکان فروش کالای خریداری شده بر روی نماد معاملاتی به صورت یکبار معامله در نظر گرفته شده است. بدین صورت که خریدار کالا ملزم به تحویل محصول از انبار است و امکان فروش اوراق گواهی سپرده برای او وجود ندارد. همچنین این بازار به صورت خرده فروشی در نظر گرفته شده است و مشتریان با سفارش های کمتر از ۱۰۰ تن امکان حضور در این بازار را دارند.
ناصرپور اشاره ای نیز به جلسه روز گذشته (یکشنبه ۲۱ شهریور ماه) نیز با مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری توسعه صنایع سیمان (سیدکو) داشت و گفت: این جلسه در راستای سلسله جلسات آشنایی صنعت سیمان با معاملات گواهی سپرده و عرضه های سیمان برگزار شد و در این جلسه به موضوعاتی از قبیل دلایل اصرار صنعت سیمان برای ورود به بورس کالا، نحوه انجام معاملات گواهی سپرده کالایی، نحوه استفاده از تجربیات گواهی سپرده کالایی در حوزه محصولات کشاورزی، مقدار سوددهی صنعت سیمان با عبور از قیمت گذاری دستوری، تاثیر قطعی برق بر قیمت و تولید، توضیح درخصوص آیین نامه پیشنهادی سیمان و پیگیری عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا پرداخته شد.
