تصمیمات مهم برای صنعت لوازم خانگی این روزها در شورایی تحت عنوان «شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی» گرفته میشود که بررسی ترکیب اعضای آن نشان میدهد، تمامی حلقههای زنجیره صنعت از جمله بخش تامین، تولید و توزیع در آن دیده نشده و جای خالی تعداد از ارکان مهم این صنعت از جمله کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار لوازم خانگی، نماینده اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران و ایران، اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی و بخش توزیع کاملا مشهود است.
ترکیب این شورا، شائبه ایجاد انحصار در این صنعت به نفع یک گروه تولیدی را تقویت و اعتبار تصمیمات این شورا را با اما و اگرهایی همراه کرده است.
در حال حاضر انتقادی که از سوی برندهای بزرگ تولیدکننده لوازم خانگی به کرات شنیده میشود این است که چرا یک برند خاص به عنوان ذینفع در جلسات این شورا نماینده دارد اما مدیران سایر برندها در جلسات حضور ندارند.
بررسی لیست دعوتشدگان به جلسات شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی نشان میدهد، در کنار چهرههای حقوقی و تشکلهای ملی فراگیر که نماینده بیش از ۲۰۰ تولیدکننده با سابقه لوازم خانگی هستند، نام افراد حقیقیای( محمدرضا دیانی، مدیرعامل گروه صنعتی انتخاب که دو برند اسنوا و دوو را در بازار لوازم خانگی دارد) به چشم میخورد که ذینفع و نماینده یک گروه تولیدی است.
همچنین انجمنهایی در این شورا حضور دارند که با حداقل تعداد افراد تشکیل شده و منافع همین تعداد محدود را دنبال میکنند و از همین رو اهلیت لازم را ندارند.
موضوعی تبعیضآمیز که ضروری است در نخستین روزهای آغاز به کار حسین فاطمیامین، در قامت سکاندار جدید وزارت صمت و در تغییر و تحولاتی که احتمالا در معاونتهای این وزارتخانه رخ میدهد، مورد توجه قرار گیرد.
از جمله خروجیهای اخیر جلسات شورای سیاستگذاری صنعت لوزام خانگی، سند پیشنویس برنامه عملیاتی توسعه صنعت لوازم خانگی است که تحت عنوان سند ملی شدن منتشر شده و به دلیل ضعف مشهود بنیه کارشناسی و اصرار بر ممنوعیت واردات، مورد انتقاد شدید کارشناسان و رسانهها قرار گرفت و در حال حاضر اجرای آن برای بررسی بیشتر متوقف شده است.
چرا حضور نماینده کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار مهم است؟
اما جای چه نهادهای کلیدی در ترکیب شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی خالی است و باید در دولت جدید مورد اصلاح قرار گیرد.
صنعت لوازم الکترونیک و لوازم خانگی با تکنولوژی گره خورده است. سرعت تغییرات تکنولوژیک در این صنعت نسبت به صنایع و حوزههای دیگر بسیار بیشتر است. تولیدات ایرانی برای اینکه بتوانند در بازار داخلی مورد اقبال مصرفکننده قرار بگیرد و به بازارهای صادراتی دست پیدا کنند، ضروری است با تکنولوژی روز هماهنگ باشد.
در همین راستا کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار صنعت لوازم خانگی، به عنوان مرجع سیاستگذاری فناورانه صنعت لوازم خانگی، چند وقتی است که آغاز به کار کرده است. این کانون به عنوان نهادی تصمیمساز، غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرسیاسی به منظور افزایش همگرایی، هماهنگی، تصمیمسازی و وحدت رویه با تمرکز بر تسری و به کارگیری فناوری و نوآوری در فرایندهای تولیدی محصولات مختلف صنعت لوازم خانگی به عنوان مغز متفکر دانش محورانه صنعت لوازم خانگی تشکیل شده است.
این نهاد پتانسیل این را دارد که با تعامل با مراکز و موسسات علمی، پژوهشی، تحقیقاتی و دانشگاه کشور و همکاری با شرکتهای دانشبنیان و فناور، به نقشآفرینی اثرگذار خود در ارتقای نظام نوآوری بخشی در عرصه توسعه و تولید کالا یا خدمات تخصصی در صنعت لوازم خانگی بپردازد.
این کانون با توجه به رویکرد شورای سیاستگذاری لوازم خانگی و رسالت ذاتی و قانونی این کانون، میتواند اثرگذارترین نقش در حوزه دانش و فناوری را در جریان سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی داشته باشد و به عنوان بازوی توانمند در حوزه تخصصی منشاء اثربخشی و کارایی مضاعف باشد.
این در حالی است که در تصمیماتی که در شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی گرفته میشود، جای حضور و اظهارنظرهای کارشناسی چنین نهاد با اهمیتی خالی است.
جای خالی نمایندگان اتاق بازرگانی، بخش فروش و توزیع در ترکیب شورا
علاوه بر کانون هماهنگی دانش صنعت و بازار لوازم خانگی شاهد جای خالی نمایندگان اتاق اصناف ایران و اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و تهران هستیم.
این در حالی است که حضور نماینده این بخشها میتواند در راستای همافزایی و همگرایی در تصمیمسازیهای مرتبط با صنعت پیشران لوازم خانگی به اثرگذاری تصمیمات این شورا کمک چشمگیری کند.
از جمله ارکان اصلی دیگر شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی، انجمن صنایع لوازم خانگی ایران است که بزرگترین و قدیمیترین تشکل ملی صنایع پیشران لوازم خانگی کشور و یکی از ۱۸۵ تشکل ملی اتاق بازرگانی ایران به نمایندگی از بیش از ۲۵۰ عضو در دو طیف محصولسازان(۲۰۰ عضو) و قطعهسازان(۵۰ عضو) و سهم ۹۰ درصدی بازار داخلی است.
در حال حاضر و براساس ماده ۳ شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی، ترکیب این شورا شامل معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاون وزیر و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، نماینده انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران، نماینده انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، نماینده انجمن صنفی کارفرمایی قطعهسازان لوازم خانگی، نماینده انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان صوتی و تصویری و نماینده انجمن صنفی کارفرمایی لوازم خانگی کوچک است.