خطر لرزه ای بالا یکی از ویژگی های اصلی ایران می‌باشد که باعث رخداد زلزله در مناطق گسترده‌ای از کشور است. مخاطره‌ای که با استناد به آمار ارائه شده، جان ۱۵۰۰۰۰ نفر در قرن بیستم در ایران بر اثر ۲۲ زلزله بزرگ گرفته شده است.
از منظر تعدد نیز بر مبنای آمار ارائه شده در مرکز لرزه‌نگاری کشور، بیش از ۴۵ واقعه زلزله در دهه آخر خردادماه ۱۴۰۰ با بزرگی بیش از ۲ ریشتر در طیف گسترده‌ای از استان‌های کشور به ثبت رسیده است. تعدد وقایع، گستردگی مکانی از منظر وقوع در مناطق مختلف کشور و در برخی مواقع شدت نگران‌کننده زلزله‌ها باعث شده که این مخاطره یکی از مخاطرات اصلی تهدیدکننده زندگی اقتصادی-اجتماعی مردم باشد و هزینه های هنگفتی را به جای بگذارد.
استفاده از ابزار بیمه به عنوان راهبردی قدرتمند در برنامه مدیریت ریسک لرزه‌ای ساختمان‌ها مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. اگرچه هدف اولیه و اصلی در این راهبرد جبران خسارت مالی و سرمایه‌‌های آسیب‌دیده بوده، اما اتخاذ این راهبرد توانسته در نیل به اهداف دیگری از جمله حفاظت جوامع و دارایی‌ها در برابر زلزله و شناخت بهتر از شرایط آسیب‌پذیری موجود ایفای نقش نماید و همچنین به کارگیری ابزار بیمه، قابلیت هم‌افزایی بسیار زیادی را با سایر استراتژی‌های اتخاذ شده در چارچوب مدیریت ریسک از خود نشان داده است.
لذا دارا بودن سیستم بیمه زلزله کارا، یکی از راهکارهای مهم در توزیع مناسب و مدیریت ریسک ناشی از زلزله است. سیستم بیمه زلزله موجود در کشور به‌منظور جبران تمامی خسارت های ناشی از زلزله کافی نیست و وقوع زلزله هایی با شدت بالا، می تواند مشکلات گسترده‌ای برای مالکان و حتی مشکلات گسترده‌تری در خصوص ورشکستگی صنعت بیمه به همراه داشته باشد. از موانع رشد بیمه زلزله در سطح کشور می‌توان به “پایین بودن سطح درآمد خانوارها”؛ “عدم پذیرش بیمه به عنوان یک ضرورت در زندگی”؛ “عدم آشنایی و اطلاع کافی از وجود بیمه‌نامه زلزله”؛ و “ذهنیت منفی مردم درباره پیشینه منفی در پرداخت خسارت‌ها” اشاره کرد.
ریسک‌های مربوط به دارایی‌های شخصی از طریق عملکرد استاندارد شرکت‌های بیمه به پرتفوی بزرگ‌تر طبقه‌بندی می‌شوند، اما نفوذ بیمه سوانح طبیعی به صورت داوطلبانه اغلب کم است. برای افزایش میزان جذب و تجمیع ریسک‌های مجزا، می‌توان از ابزارهای دیگر استفاده کرد که یکی از مهمترین آ‌ن‌ها ایجاد صندوق بیمه است. هدف اصلی صندوق‌های بیمه ایجاد سازوکاری برای جبران خسارت براساس همکاری و همبستگی بین مشارکت‌کنندگان است. شکل‌گیری صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی در کشور، گامی موثر در راستای پوشش خسارت های مالی ناشی از مخاطرات طبیعی از جمله زلزله می باشد.
میز حوادث فاجعه‌آمیز و خسارت‌های بزرگ پژوهشکده بیمه، با هدف نیازسنجی و تحقیق و پژوهش در حوزه مدیریت ریسک مخاطرات طبیعی راه‌اندازی شده و از اولویت‌های مطالعاتی و پژوهشی آن می‌توان به بررسی اثرات تغییر اقلیم بر صنعت بیمه اشاره کرد.
