تغییرات مستمر مدیریتی یکی از بزرگترین چالش هاست
من عبدالعلی زرعیان هستم، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی متالورژی از دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۵۸. بعد از فارغ‌التحصیلی، به عنوان کارشناس متالورژی در صنایع مختلف مانند ذوب‌آهن اصفهان، ماشین‌سازی اراک و ریخته‌گری ساوه شروع به کار کردم. در سال ۱۳۶۶ به شرکت ایریتک پیوستم و به تدریج در این شرکت ارتقا یافتم. ایریتک، که یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکت‌های مهندسی در صنعت فولاد ایران است، نقش بسیار مهمی در پیشرفت من ایفا کرد.
* شرکت ایریتک چه نقشی در صنعت فولاد ایران داشته است؟
ایریتک یکی از مهم‌ترین شرکت‌ها در انتقال دانش و فناوری در صنعت فولاد ایران بوده است. این شرکت در دهه ۵۰ فعالیت خود را آغاز کرد و به عنوان مشاور و پیمانکار در پروژه‌های بزرگ فولادسازی در ایران، از جمله فولاد مبارکه، نقش عمده‌ای ایفا کرد. ایریتک در واقع به عنوان پل ارتباطی میان صنعت فولاد ایران و تکنولوژی‌های پیشرفته جهانی عمل می‌کرد. این شرکت در راه‌اندازی و بهبود فرآیندهای تولید فولاد، از جمله کوره‌های پاتیلی، کوره‌های قوس الکتریکی و فرآیندهای نورد، نقش اساسی داشته است.
* چه تغییراتی باعث رشد و پیشرفت این شرکت شد؟
یکی از مهم‌ترین تغییرات در ایریتک، ورود به عرصه پروژه‌های بزرگ پیمانکاری بود. در اوایل دهه ۷۰، ایریتک از یک شرکت مشاوره‌ای صرف به یک پیمانکار اصلی در صنعت فولاد تبدیل شد. این تغییر جهت باعث شد که ایریتک مسئولیت‌های اجرایی بیشتری بر عهده بگیرد و در پروژه‌های بزرگی مانند ساخت کوره‌های فولاد مبارکه، توسعه نورد و تأسیس کارخانجات جدید فولاد نقش برجسته‌ای ایفا کند. این تغییرات با گسترش امکانات مهندسی، تأسیسات و تیم‌های متخصص، موفقیت‌های بزرگی را برای ایریتک به همراه داشت.
* در این مدت شاهد چه چالش‌هایی بوده‌اید؟
یکی از بزرگترین چالش‌ها، تغییرات مستمر در تیم‌های مدیریتی و مشکلاتی بود که از این ناحیه ناشی می‌شد. عدم ثبات مدیریتی می‌تواند بر فرآیندهای اجرایی و برنامه‌ریزی بلندمدت تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این، مشکلات اقتصادی و تحریم‌ها، که مانع از واردات تجهیزات و مواد اولیه به کشور می‌شد، همواره به عنوان چالش‌های جدی پیش روی ایریتک قرار داشت. با این حال، یکی از نقاط قوت ایریتک توانایی آن در تطبیق با شرایط مختلف و پیدا کردن راه‌حل‌های نوآورانه برای حل مشکلات بود.
* تأثیر تحریم‌ها و شرایط اقتصادی بر عملکرد ایریتک چگونه بوده است؟
تحریم‌ها در دوره‌های مختلف باعث مشکلاتی در واردات مواد اولیه، قطعات و تجهیزات شده‌اند. علاوه بر این، نقل و انتقالات مالی و ارتباطات بین‌المللی نیز تحت تأثیر قرار گرفت. با این حال، ایریتک توانست با بهره‌گیری از دانش فنی داخلی و استفاده از ظرفیت‌های مهندسی کشور، بسیاری از این مشکلات را برطرف کند. به عنوان مثال، در مواردی که امکان واردات تجهیزات خارجی نبود، ایریتک اقدام به طراحی و ساخت برخی از تجهیزات خود کرد.
* در مورد نقش شما در پروژه‌های مهم ایریتک مانند فولاد مبارکه، توضیح دهید
در پروژه‌های بزرگ فولاد مبارکه، من به عنوان یکی از کارشناسان ارشد ایریتک مسئولیت‌های مختلفی داشتم. این پروژه‌ها شامل طراحی و نصب کوره‌های پاتیلی و تجهیزات نورد بود. در این پروژه‌ها، علاوه بر مدیریت فنی، نیاز به همکاری با پیمانکاران خارجی و نظارت بر تطابق عملکرد تجهیزات با استانداردهای بین‌المللی وجود داشت. چالش‌های بسیاری از جمله تأخیر در تأمین قطعات و نیاز به بهبود عملکرد در حین ساخت وجود داشت، که با تدابیر مهندسی دقیق و هماهنگی تیم‌های مختلف، برطرف شد.
* آینده صنعت فولاد ایران را چطور می بینید؟
صنعت فولاد ایران به دلیل داشتن منابع غنی از سنگ آهن و انرژی، پتانسیل رشد بالایی دارد. با این حال، چالش‌هایی نظیر کمبود زیرساخت‌ها، مشکلات مالی و اقتصادی، و همچنین نیاز به انتقال تکنولوژی‌های نوین همچنان وجود دارند. به نظر من، برای رشد پایدار در این صنعت، نیاز است که به ارتقای تکنولوژی‌های داخلی، آموزش نیروی انسانی و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید توجه بیشتری شود. همچنین، با کاهش تحریم‌ها و ایجاد امکان همکاری‌های بین‌المللی، این صنعت می‌تواند به جایگاه خود در بازار جهانی دست یابد.
* نقش شرکت بیتا در صنعت فولاد ایران چه بوده است؟
شرکت بیتا طرح نوآور که در سال ۱۳۸۰ تأسیس شد، به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های ایریتک به طور خاص به پروژه‌های مهندسی و مدیریتی در صنعت فولاد پرداخته است. این شرکت با هدف بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و ارتقای کیفیت در پروژه‌های فولادسازی تاسیس شد و توانست در چندین پروژه بزرگ نقش فعال داشته باشد. بیتا طرح نوآور به دلیل داشتن تیم‌های متخصص و تجربه‌های فنی موفق در زمینه‌های مختلف، توانسته است خدمات مهندسی با کیفیت بالا را ارائه دهد.
* چه توصیه‌هایی برای نسل جدید مهندسان صنعت فولاد دارید؟
نسل جدید مهندسان باید همواره به روز با تکنولوژی‌های جدید و پیشرفت‌های علمی در این حوزه باشند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مهندس موفق در این صنعت، داشتن توانایی حل مسئله و خلاقیت در مواجهه با چالش‌ها است. همچنین، کار تیمی و تعامل با دیگر کارشناسان، به ویژه در پروژه‌های بزرگ، از اهمیت بالایی برخوردار است. در نهایت، توصیه می‌کنم که مهندسان جوان همیشه به اصول علمی و اخلاقی پایبند باشند و از تجربیات نسل‌های قبلی در این زمینه بهره‌برداری کنند.
