در روش تولید کوره بلند که روش تولید ذوب آهن اصفهان نیز می باشد و بالغ بر ۷۵ درصد از فولادسازی های دنیا به این روش است، کک متالورژی جهت احیاء سنگ آهن، تولید گرما و همچنین حفظ ستون مواد در داخل کوره نقش حیاتی دارد. در ذوب آهن اصفهان سه باتری تولید کک وجود دارد ، باتری یک (کک مورد نیاز کوره بلندهای یک و دو) و (باتری ۳ کک مورد نیاز کوره بلند ۳ ) را برای تولید چدن به عنوان پایه اصلی تولیدات این مجتمع عظیم صنعتی تامین می کنند و همچنین (باتری دو) نیز در مرحله بازسازی قرار دارد.
ذوب آهن اصفهان برای دستیابی به تولید سازگار با محیط زیست، پروژه درب های فلکسیبل که جدیدترین تکنولوژی روز کک سازی های دنیا است را با دانش بومی در کارخانه پیاده سازی نمود و از این طریق (در مجموع برای باتری یک و سه تعداد ۲۶۴ درب فلکسیبل) در این کارخانه ساخته شد که تمیزکاری مکانیزه درب ها و همچنین پایش مستمر آنها جهت رفع نشتی های احتمالی و در صورت نیاز تعویض درب یا اجزای آن ها به صورت مستمر انجام می گیرد.
امیر رحمتی سرپرست کارگاه کک واحد یک، ابراهیم کاظمی مهندس ارشد تعمیرات مکانیک باتری ۳ و محمد قاسمی مهندس ارشد تولید کک در خصوص کم و کیف اهمیت حفظ و نگهداری درب های فلکسیبل باتری های کک سازی با خبرنگار ما سخن گفته اند.
امیر رحمتی سرپرست کارگاه کک واحد یک با اشاره به اینکه در باتری شماره یک تعداد ۵۸ سلول وجود دارد که هر سلول نیز دو درب دارد و در مجموع تعداد ۱۱۶ درب فلکسیبل در این باتری نصب شده اند، اظهار داشت: فرایند تولید کک با هدف خروج نا خالصی های موجود در زغالسنگ و افزایش عیار کربن آن صورت می گیرد که در طی این مراحل گاز خام کک نیز خارج شده و پس از جمع آوری در لوله های مخصوص به پالایشگاه گاز کک ارسال می شود و در آن کارگاه بر اساس تصفیه های متعددی که بر روی آن انجام می گیرد به عنوان گاز مصرفی وارد خطوط گاز کک کارخانه شده و به عنوان سوخت در واحدهای کک سازی، آگلومراسیون، نیروگاه ، نورد و… مورد استفاده قرار می گیرد و لذا از این طریق کاهش مصرف گاز طبیعی و به دنبال آن صرفه اقتصادی چشمگیری برای کارخانه محقق می گردد.
ذوب آهن اصفهان با ساخت درب های فلکسیبل گاز کک را در خدمت فرایند تولید قرار داد
وی ساخت درب های فلکسیبل باتری های کک سازی را از جمله مهمترین دستاوردهای بومی سازی ذوب آهن اصفهان برای تولید سازگار با محیط زیست معرفی نمود و خاطرنشان کرد : همان طور که همه می دانیم، ذات هر صنعتی در دنیا با آلایندگی همراه است اما نحوه کنترل این آلایندگی و به خدمت گرفتن آن وجه تمایز صنایع به شمار می رود و در این راستا همان طور که اشاره شد ذوب آهن اصفهان در اولین گام با ساخت درب های فلکسیبل و سپس تعمیر و نگهداری مستمر آنها و در مرحله بعد نیز استفاده از گاز کک در چرخه تولید کارخانه این آلایندگی را به میزان بسیار زیادی کنترل نموده است.
رحمتی در پاسخ به این سوال که تخلیه و شارژ هر سلول در باتری یک، روزانه چه میزان است این چنین گفت : بر اساس شرایط تولید در حال حاضر تخلیه و شارژ در باتری یک، طی هر شیفت ۸ ساعته با تخلیه و شارژ ۲۱ سلول (هر سلول به طور متوسط ۱۵ دقیقه یکبار) انجام می گیرد که این تعداد تخلیه و بارگیری سلول به عدد ۲۹ سلول هم در هر شیفت می رسد و همچنین کلیه مراحل آن نیز با دقت بسیار بالا رصد می شود و بنابراین هر گونه نشتی با آب بندی درب و در صورت لزوم با جایگزینی درب سالم که به صورت رزرو آماده شده، برطرف می شود.
با کاهش آلایندگی باتری ها در درجه اول به سلامتی خودمان کمک کرده ایم
وی اذعان داشت : بنده و همکارانم که در محیط کک سازی کار می کنیم، هر چه میزان آلایندگی باتری را کاهش دهیم به سلامت خود و سایر همکاران شاغل در این قسمت کمک کرده ایم. لذا وظیفه اصلی ماست که این آلایندگی را به حداقل ممکن برسانیم و در این راستا از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم کرد.
ابراهیم کاظمی مهندس ارشدتعمیرات مکانیک باتری ۳ گفت : با توجه به اینکه در دو ضلع غربی و شرقی باتری ۳ کک سازی، ایستگاه مجهز تعمیرات این باتری قرار گرفته است و همچنین پایش درب های باتری نیز به صورت کاملاً مستمر انجام می شود لذا در صورت مشاهده حتی اندکی از نشتی گاز کک، درب رزرو در محل حاضر شده و بلافاصله جایگزین می شود و سپس بارگیری باتری مانند قبل انجام می گیرد و درب تعویض شده نیز به ایستگاه تعمیرات ارسال می گردد.
پایش مستمر درب های باتری تعطیل بردار نیست
وی افزود : با وجود حجم بالای فعالیت ها در بخش کک سازی اما همواره حتی در ایام تعطیل، پایش درب های باتری و تعویض آنها توسط تیم شش نفره و یک تکنسین مجرب بدون هیچ گونه وقفه و خللی در کار انجام می گیرد. در یک جمله می گویم کلیه فعالیت ها در مدیریت تولیدات کک و مواد شیمیایی، با محوریت حذف گازهای خروجی از باتری ها به حداقل ترین حالت ممکن، برنامه ریزی می شود.
مهندس ارشد تعمیرات مکانیک باتری ۳ ادامه داد : با توجه به حجم بالای فرایندهای تعمیر و نگهداری درب ها، از نیروهای شرکت های پیمانکاری ذوب آهن نیز تقریباً چهار مرتبه در ماه بهره گیری می شود و از این رو می توان گفت: برای تعمیر و نگهداری درب ها به صورت ماهانه حدود۲۵۰۰ نفر ساعت نیرو صرف می گردد و با احتساب قطعات یدکی مصرفی، ماهیانه حدود ۷۰۰ میلیون تومان برای ذوب آهن اصفهان هزینه دارد که البته هیچگاه این هزینه، کیفیت و کمیت کار را تحت تاثیر قرار نداده است.
سختی های تعویض درب باتری در راستای خروج کمترین گاز کک
وی همچنین سختی های تعویض درب های باتری ۳ که در مجموع ۱۴۸ عدد هستند را چنین توصیف کرد : هر یک از درب ها بالغ بر ۱۵۰ قطعه، ارتفاع ۷ متر ، بیش از ۷ تن وزن و در دمای بالای ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد قرار دارند و تعمیر و نگهداری آنها نیز به طور متوسط به دو روز زمان نیاز دارد. اما این فرایند بدون هیچ گونه توقفی و البته با سختی کار زیاد تلاشگران کارخانه انجام می گیرد تا نشتی گاز کک به حداقل ممکن برسد.
محمد قاسمی مهندس ارشد تولید کک نیز با بیان اینکه افتخارمی کنم با بومی سازی دانش ساخت این درب ها، ایران به جمع معدود کشورهای برخوردار از این دانش پیوست، اضافه کرد : در راستای تکمیل فرایند کنترل آلایندگی در بخش کک سازی ذوب آهن اصفهان، ساخت، نصب و راه اندازی تمیزکننده درب‌های باتری ۳ در دستورکار قرار گرفت و این فرایند همچنان بدون وقفه و به صورت مکانیزه در حال انجام است.
وی ضمن اشاره به اینکه فرایند تمیزکاری در حین کار انجام می گیرد، تصریح کرد : با توجه به ارتفاع ۷ متر باتری های کک سازی حتی تنظیم و نصب این درب ها به صورتی انجام می گیرد که فرایند کک شوندگی با دمای ۱۲۰۰ درجه و بدون مکش هوا به داخل سلول همراه است و از سوی دیگر نیز همچنین نشتی گاز کک در محیط به حداقل ممکن می رسد اما بعضا ً به صورت کاملاً موردی خروج اندکی از گاز دیده می شود که بلافاصله درب معیوب تعویض می گردد. و در حین فرایند تولید نیز درب ها دود گیری می شود و برای افزایش راندمان تمیزکاری نقاطی از درب که بوسیله مکانیزم تمیزکننده به طور کامل تمیز نمی شود توسط همکاران و به صورت دستی مورد تمیزکاری قرار می گیرد.
