میزان رشد و رونق صنعت بیمه شاخصی برای سنجش میزان آینده‌نگری است و تلاش برای ارتقای این صنعت، اثری مستقیم بر افزایش امید در جامعه دارد. سید روح‌اله علیپور یزدی، مدیرعامل بیمه تعاون، بر اساس سوابق مدیریتی در شرکت‌های مختلف بیمه، در گفتگو با مدیران نیوز به بررسی چالش‌ها و فراز و فرودهای صنعت بیمه می‌پردازد و همچنین هدف‌گذاری در برنامه‌های بیمه تعاون را تشریح می‌کند. در این میان این شرکت توجهی ویژه به چهارده هزار شرکت تعاونی کشور که خاستگاه اصلی بیمه تعاون هستند خواهد داشت. علیپور بر این باور است که عوامل متعددی از قبیل فقدان سیاست‌های تشویقی، عدم استفاده بهینه از فناوری، ناهماهنگی سازمان‌ها، عدم نیازسنجی مناسب، ضعف اطلاع‌رسانی، وجود تحریم‌های بین‌المللی، انحصار دولتی، اقتصاد نابسامان و تورم باید جزوی انکارناپذیر و مانعی در جهت رشد و بهره‌وری این صنعت در نظر گرفته شوند.
به گزارش روابط عمومی بیمه تعاون و به نقل از پایگاه خبری مدیران نیوز، سید روح‌اله علیپور یزدی، مدیرعامل بیمه تعاون، در گفتگو با مدیران نیوز، ضمن بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صنعت بیمه، به چهارده هزار شرکت تعاونی کشور به‌عنوان خاستگاه اصلی بیمه تعاون اشاره کرد.وی با تأکید بر اهمیت صنعت بیمه به‌عنوان شاخصی از آینده‌نگری، عواملی مانند ضعف اطلاع‌رسانی، نبود سیاست‌های تشویقی، تحریم‌های بین‌المللی، انحصار دولتی و تورم را از موانع جدی توسعه این صنعت برشمرد.علیپور همچنین بر تعهد بیمه تعاون به گسترش فرهنگ بیمه و ارتقای خدمات در راستای نیازهای جامعه تأکید کرد. در ادامه، مشروح این مصاحبه را بخوانید.
مردم در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، به دنبال انتقال ریسک‌های زندگی خود به صنعت بیمه هستند. خیلی‌ها معتقدند اگر بیمه، ضریب نفوذ لازم را در زندگی مردم پیدا نکرده است. به جز در حوزه‌های درمان و بیمه‌های اجباری، علت را بایستی در مسئله تورم جستجو کرد. پرسش اساسی این است که چرا بیمه‌های ما در افزایش سهم بیمه‌های زندگی ناتوان هستند؟
علی‌رغم اینکه ما در هدف‌گذاری بلند‌مدت برنامه توسعه اقتصادی، ضریب ۶٪ و ۷٪ را در نظر گرفته‌ایم اما ضریب نفوذ پایین، در شرکت‌های توسعه‌نیافته‌ای همچون بیمه تعاون، مساله‌ای لاینحل باقی مانده است. در اقتصاد ایران، تنها تورم سبب‌ساز معضل ضریب نفوذ پایین نیست. بیمه تعاون، مدت‌ها قبل در حوزه‌های منطقه‌ای و حتی کشورهای خلیج فارس بسیار موفق عمل می‌کرد اما به خاطر شرایط جنگی و پس از آن مشکلات اقتصادی، به‌تدریج از راهبری بیمه منطقه خارج شد. حضور صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی نیز در این رابطه، بی‌تاثیر نبوده‌اند. در واقع، بیمه‌های مستمری در قالب بیمه‌های بازرگانی لحاظ می‌شوند. در دهه هشتاد، ضریب نفوذ ما پایین‌تر از یک درصد بود و طی دو دهه، افزایش بسیار محدودی در این زمینه داشتیم.
غیر از مسائلی از قبیل جنگ و تورم، علت این قضیه را در چه عواملی می‌بینید؟
با نگاه کلان، شاید بهترین روند را در دوران ۱۱ الی ۱۲ ساله جناب همتی، رئیس‌کل بیمه مرکزی، تجربه کردیم. ایشان، صنعت بیمه را به بلوغ رساند اما تعدد، تغییرات و فقدان سند بالادستی، مانع رشد ضریب نفوذ بیمه شد.
جناب همتی، وزیر اقتصاد در دولت جدید، معتقد به ادغام بیمه‌ها است. آیا اعتباری که ایشان به صنعت بیمه داده‌اند، در بستر زمان سقوط کرده است؟
مجوز راه‌اندازی بیمه‌های خصوصی در زمان ایشان صادر شد. آقای همتی به تعدد بیمه‌های خصوصی معتقد بودند اما فلسفه بیمه نباید در این تعدد گم شود. در واقع توزیع ریسک بایستی در کنار تعدد، اتفاق بیفتد و اکنون آقای همتی معتقدند که توزیع ریسک وجود ندارد.
چرا ریسک بیمه در میان بیمه‌های معمولی توزیع نمی‌شود؟
این ریسک باید در بین بیمه‌های قوی توزیع شود. در کشورهای دیگر همچون مالزی و ترکیه نیز تعدد شرکت‌های بیمه خصوصی وجود دارد اما قبل از تعدد بایستی فلسفه بیمه را در نظر گرفت؛ یعنی رقابت سالم بیمه‌ها در کنار توزیع ریسک و برآورده ساختن نیازهای بیمه‌ای جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.
بیمه تعاون تا چه اندازه موفق به محقق ساختن فلسفه بیمه شده است؟
فلسفه حضور بیمه تعاون در اصل فلسفه بیمه ممزوج شده است. یعنی این مجموعه به واسطه تعاونی و مشارکت تشکیل شده و سپس به جامعه‌های تعاونی‌محور خدمت کرده است.
به این معنا، آیا تمامی ۱۴ هزار شرکت تعاونی در سراسر کشور، تحت پوشش بیمه تعاون هستند؟
این بازار به‌صورت بالقوه برای بیمه تعاون، بانک توسعه تعاون و تمامی نهادهای مالی وابسته به وزارت تعاون وجود دارد. استفاده از این پتانسیل به هنر کارگزاران بستگی دارد. بیمه تعاون با همین فلسفه شروع به فعالیت کرد. در وهله نخست، شرکت‌های تعاونی با تعداد بالا، شرکت را تاسیس کردند اما در مقاطع زمانی مختلف، یک‌سری بحران‌هایی بوجود آمد و این مجموعه را به سمت بیمه بازرگانی سوق داد. بیمه تعاون به عموم اقشار جامعه، چه حاضر در تعاونی باشند و چه اینکه در تعاونی حاضر نباشند، مراجعه کرده است.
یکی از پتانسیل‌های مغفول‌مانده در بیمه تعاون طی این سال‌ها، پتانسیل بالقوه همان ۱۴ هزار شرکت تعاونی است. ما در شش ماه گذشته به دنبال راهکارهای دسترسی، تعامل، تشخیص نیازهای بیمه‌ای و چگونگی ارائه خدمات به این شرکت‌ها بوده‌ایم. تمامی این موارد، جزو اهداف بیمه تعاون است.
آیا در این هدف‌گذاری به‌ویژه در خصوص تعاونی‌های موجود، زمان خاصی را مد نظر دارید؟
مسلماً این هدف‌گذاری، کار عظیمی است. تا پایان امسال قرار است جلسات مشترکی با ادارات و سازمان‌های تعاون استان‌ها و شهرستان‌ها داشته باشیم. ما به عنوان یک شرکت بیمه بازرگانی، برای ارائه خدمات به‌روز، در حال برنامه‌ریزی هستیم. در بخش خدمات بیمه تعاون، زحمات فراوان و خدمات شایانی توسط مسئولان و مدیران سابق بیمه تعاون طی سالیان اخیر صورت گرفته است اما سال‌به‌سال کیفیت خدمات و ابزار ارائه خدمات در حال توسعه و تغییر است. ما بایستی روند درخوری را انتخاب کنیم تا از این تحولات جا نمانیم یا حداقل سطح خدمات منطقی را آماده ارائه داشته باشیم، لذا تا پایان سال، به موضوع کیفیت امکاناتی که در اختیار بیمه‌گذاران قرار می‌گیرد، رسیدگی خواهیم کرد. به همت همکاران خدوم بیمه تعاون، مقدمات ارائه خدمات به جامعه‌های خاص، در شش ماه آتی انجام خواهد شد. تصور ما این است که سهم عمده‌ای از هدف‌گذاری‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ اجرایی خواهد شد.
دارایی ناخالص بیمه تعاون نسبت به سال گذشته، حدود ۵۳٪ افزایش پیدا کرده است. تلاش بیمه تعاون در این کارنامه، مشهود است. حال آیا این عدد با احتساب تورم در این کارنامه درج شده است یا خیر؟ و آیا تا سال آینده تغییری در سهم رشته‌های مختلف در بیمه تعاون بوجود می‌آید؟
در شرایط ثبات اقتصادی می‌توان فعالیت اقتصادی را به درستی انجام داد و از سوی دیگر برنامه‌ریزی‌ها نیز با هدف‌گذاری مشخص صورت می‌پذیرد. بخشی از این کارنامه، با احتساب تورم بوجود آمده است. سهم بیمه‌های شخص ثالث در بیمه تعاون نسبت به درمان، سهم عمده‌‌تری است. مجرد از رشته‌های مختلف زیان‌ده درمان و شخص ثالث، ما باید به عنوان یک شرکت بازرگانی عمومی، در همه زمینه‌ها فعال باشیم. در مدتی که بنده در خدمت بیمه تعاون هستم، قرار است به‌تدریج سهم بالغ بر ۸۰٪ این دو رشته را در پرتفوی شرکت کاهش داده و آن را به ۵۰٪ نزدیک کنیم. ما در نظر داریم سهم رشته‌های دیگر همچون بیمه عمر و پس‌انداز و سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم. با همکاری شرکای بازار پولی، محصولاتی را ارائه خواهیم کرد که انگیزه مردم را افزایش می‌دهد. یکی از راهکارهای ما این است که از منوپل آن دو رشته خارج شده و به سمت رشته‌های دیگر برویم و به‌تدریج رشته‌های دیگر را توسعه دهیم. در این مدت، بیمه‌نامه‌های ارزی کشتی و باربری نیز در بیمه تعاون صادر شده است و امید به گسترش این رشته داریم. مذاکرات مختلف در حال انجام است. در بیمه تعاون به تجهیز شبکه فروش پرداخته‌ایم. چه از لحاظ امکانات و چه توانایی و دانش، در حال آماده‌سازی تمهیدات لازم هستیم. هیچ شرکت بیمه‌ای نمی‌تواند بگوید مستقیماً امور شرکت را اداره خواهم کرد، در واقع اصل ماجرا، وابسته به شبکه فروش است.
در حاضر نمی‌توان ادعا کرد که بیمه‌ها محصولات جدید ارائه می‌کنند اما می‌توان گفت که روش‌های نوین ارائه محصولات در حال گسترش هستند. یکی از این روش‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین همچون بکارگیری هوش مصنوعی برای معرفی محصول و جلب اعتماد مردم و بازار است. در کدام حوزه‌های بیمه تعاون، از فناوری‌های نوین استفاده کرده‌اید؟
در صنعت بیمه، نه تنها محصولات جدید، حیاتی هستند بلکه خدمات جدید نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در یک اقتصاد پویا، وجود نیازهای پویا منجر به تولید محصولات جدید می‌شود. بایستی بپذیریم در شرایط تحریم، همین‌که شرکت‌های بیمه، ریسک نیازهای فعلی را مدیریت کنند، در واقع موفق شده‌اند وظیفه خود نسبت به اقتصاد را انجام دهند. ما تا حد زیادی از علم روز صنعت بیمه، عقب مانده‌ایم. آشنایی با علم روز این صنعت، به شناسایی محصول جدید کمک می‌کند و مضاف بر آن در ارائه خدمات نوین، ما را یاری می‌رساند. در حال حاضر، متاسفانه تبادل اطلاعات کاهش پیدا کرده است اما بایستی بگویم بیمه تعاون در این مدت، به آماده‌سازی امکانات لازم در جهت ارائه خدمات باکیفیت در بستر فناوری مبادرت کرده است. تا پیش از این، نرم‌افزارهای بیمه تعاون در بستر API نبود، اما اکنون قراردادهای لازم در این مورد منعقد شده است. با تلاش شبانه‌روزی همکاران، برخی خدمات همچون پرداخت آنلاین خسارت، صدور آنلاین بیمه‌نامه، بازدیدهای آنلاین و تکمیل مستندات طبق چارچوب و کنترل ریسک، در حال پیاده‌سازی و تکمیل است.
برخی شرکت‌های بیمه، رقابت‌های ناسالم دارند و مصادیق آن نیز بی‌اعتمادی به صنعت بیمه را رقم زده است. از نظر جنابعالی، نهاد ناظر در صنعت بیمه علی‌رغم تمام مشکلات، تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم بوده است؟
ضریب نفوذ نشان می‌دهد که نهاد ناظر تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم و مشتریان شده است. بدنه کارشناسی بیمه مرکزی، بدنه استواری است اما متاسفانه سند بالادستی مدون و متقنی در این صنعت وجود ندارد. فقدان این سند در مدیریت ارشد دولت‌های مختلف، سلیقه‌ای عمل کردن را منجر می‌شود و در این میان، هدف نیز نادیده گرفته خواهد شد.
چرا فعالان صنعت بیمه، به نهاد ناظر پیشنهاد مسیر نمی‌کنند؟
نهاد ناظر باید حافظ منافع بیمه‌گذاران باشد. برخی شرکت‌ها، دیگر به فلسفه بیمه توجه نمی‌کنند. ما بایستی از کدام مدیر، درخواست تدوین سند بالادستی در بیمه مرکزی را داشته باشیم؟! آیا حتی در صورت تدوین سند جدید، افراد بعدی این راه را ادامه خواهند داد یا اینکه تمام سرمایه‌گذاری‌ها، تلاش‌ها و مطالعات، نادیده گرفته خواهد شد.
شوراهای عالی پول و اعتبار، بورس و بیمه، هیچگاه در کسوت نهادهای ناظر، تصمیم‌گیری‌های مشابه نداشته‌اند. شما به عنوان فعال دغدغه‌مند که بیمه را نوعی مکتب می‌داند، آیا تا به حال از این سه شورا پرسیده‌اید که علت ناهماهنگی میان آنها چیست؟ در واقع آیا تاکنون اعتراضی به مشکلات داشته‌اید؟
خیر اما ایده خوبی است. بانک، بورس و بیمه به عنوان سه نهاد مالی اقتصاد هر کشوری مطرح هستند. ضعیف‌ترین بازو، نهاد بیمه است. معمولاً ابزار قدرت بانک و بورس، باعث تک‌روی می‌شود اما به هر حال، بیمه هیچگاه جایگاه بالایی در تصمیم‌گیری نداشته است. این قضیه نیازمند تشکیل اتاق فکرهای متخصص در نهاد ناظر است اما حتی در صورت تشکیل چنین فضایی، متاسفانه تاکنون خروجی قابل قبولی را شاهد نبوده‌ایم.
در قالب جمع‌بندی اگر مطلبی باقی مانده است، بفرمایید.
فلسفه بیمه به فلسفه تعاونی نزدیک است. ما در بیمه تعاون به دنبال توسعه این فرهنگ هستیم. ما باید به مشتریان القا کنیم که در کنار همکاری، همدلی و تعاون به دنبال توزیع ریسک هستیم و برای ایجاد یک جامعه اقتصادی خوب برای مشتریان، تلاش می‌کنیم. در سایه همکاری با بانک‌ها، محصولی به نام طرح ژرفا را ایجاد کرده‌ایم و مشتریان می‌توانند از این طریق از خدمات عمر و سرمایه‌گذاری بیمه تعاون استفاده کنند. در طرح دیگری نیز با شرکای تجاری مثل بانک توسعه تعاون، موسسه اعتباری ملل، بانک رفاه کارگران و قرض‌الحسنه مهر ایران، برنامه مدونی ایجاد کرده‌ایم که از این طریق به ارتقای سطح خدمات مبادرت خواهیم کرد. این قضیه مستلزم اصلاح ساختار مالی در بیمه تعاون بود، بنابراین با کمک سهامداران و تلاش همکاران، ابزار و امکاناتی در اختیار بیمه تعاون قرار گرفت و به این واسطه بهبود سطح خدمات را در فاصله زمانی اندک، محقق کردیم. در ساختار سازمانی، واحدی به نام امور مشتریان مستقل را در نظر گرفته‌ایم، همچنین بابت تامین منافع آتی مشتریان، واحد مدیریت سرمایه‌گذاری مستقل را راه‌اندازی کرده‌ایم. ارزش سرمایه انسانی در بیمه تعاون بسیار بالا است و به همین خاطر مدیریت مستقل برای تکریم همکاران در نظر گرفته‌ایم و امیدواریم این روند، منجر به پویایی روزافزون این مجموعه شود. حلقه مفقوده بیمه تعاون در تمام این سال‌ها، قضیه خرده‌فروشی بوده است، لذا در مسیر توسعه و جا انداختن آن در مجموعه بیمه تعاون حرکت خواهیم کرد.
به گزارش روابط عمومی بیمه تعاون و به نقل از پایگاه خبری مدیران نیوز، سید روح‌اله علیپور یزدی، مدیرعامل بیمه تعاون، در گفتگو با مدیران نیوز، ضمن بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صنعت بیمه، به چهارده هزار شرکت تعاونی کشور به‌عنوان خاستگاه اصلی بیمه تعاون اشاره کرد.وی با تأکید بر اهمیت صنعت بیمه به‌عنوان شاخصی از آینده‌نگری، عواملی مانند ضعف اطلاع‌رسانی، نبود سیاست‌های تشویقی، تحریم‌های بین‌المللی، انحصار دولتی و تورم را از موانع جدی توسعه این صنعت برشمرد.علیپور همچنین بر تعهد بیمه تعاون به گسترش فرهنگ بیمه و ارتقای خدمات در راستای نیازهای جامعه تأکید کرد. در ادامه، مشروح این مصاحبه را بخوانید.
مردم در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، به دنبال انتقال ریسک‌های زندگی خود به صنعت بیمه هستند. خیلی‌ها معتقدند اگر بیمه، ضریب نفوذ لازم را در زندگی مردم پیدا نکرده است. به جز در حوزه‌های درمان و بیمه‌های اجباری، علت را بایستی در مسئله تورم جستجو کرد. پرسش اساسی این است که چرا بیمه‌های ما در افزایش سهم بیمه‌های زندگی ناتوان هستند؟
علی‌رغم اینکه ما در هدف‌گذاری بلند‌مدت برنامه توسعه اقتصادی، ضریب ۶٪ و ۷٪ را در نظر گرفته‌ایم اما ضریب نفوذ پایین، در شرکت‌های توسعه‌نیافته‌ای همچون بیمه تعاون، مساله‌ای لاینحل باقی مانده است. در اقتصاد ایران، تنها تورم سبب‌ساز معضل ضریب نفوذ پایین نیست. بیمه تعاون، مدت‌ها قبل در حوزه‌های منطقه‌ای و حتی کشورهای خلیج فارس بسیار موفق عمل می‌کرد اما به خاطر شرایط جنگی و پس از آن مشکلات اقتصادی، به‌تدریج از راهبری بیمه منطقه خارج شد. حضور صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی نیز در این رابطه، بی‌تاثیر نبوده‌اند. در واقع، بیمه‌های مستمری در قالب بیمه‌های بازرگانی لحاظ می‌شوند. در دهه هشتاد، ضریب نفوذ ما پایین‌تر از یک درصد بود و طی دو دهه، افزایش بسیار محدودی در این زمینه داشتیم.
غیر از مسائلی از قبیل جنگ و تورم، علت این قضیه را در چه عواملی می‌بینید؟
با نگاه کلان، شاید بهترین روند را در دوران ۱۱ الی ۱۲ ساله جناب همتی، رئیس‌کل بیمه مرکزی، تجربه کردیم. ایشان، صنعت بیمه را به بلوغ رساند اما تعدد، تغییرات و فقدان سند بالادستی، مانع رشد ضریب نفوذ بیمه شد.
جناب همتی، وزیر اقتصاد در دولت جدید، معتقد به ادغام بیمه‌ها است. آیا اعتباری که ایشان به صنعت بیمه داده‌اند، در بستر زمان سقوط کرده است؟
مجوز راه‌اندازی بیمه‌های خصوصی در زمان ایشان صادر شد. آقای همتی به تعدد بیمه‌های خصوصی معتقد بودند اما فلسفه بیمه نباید در این تعدد گم شود. در واقع توزیع ریسک بایستی در کنار تعدد، اتفاق بیفتد و اکنون آقای همتی معتقدند که توزیع ریسک وجود ندارد.
چرا ریسک بیمه در میان بیمه‌های معمولی توزیع نمی‌شود؟
این ریسک باید در بین بیمه‌های قوی توزیع شود. در کشورهای دیگر همچون مالزی و ترکیه نیز تعدد شرکت‌های بیمه خصوصی وجود دارد اما قبل از تعدد بایستی فلسفه بیمه را در نظر گرفت؛ یعنی رقابت سالم بیمه‌ها در کنار توزیع ریسک و برآورده ساختن نیازهای بیمه‌ای جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.
بیمه تعاون تا چه اندازه موفق به محقق ساختن فلسفه بیمه شده است؟
فلسفه حضور بیمه تعاون در اصل فلسفه بیمه ممزوج شده است. یعنی این مجموعه به واسطه تعاونی و مشارکت تشکیل شده و سپس به جامعه‌های تعاونی‌محور خدمت کرده است.
به این معنا، آیا تمامی ۱۴ هزار شرکت تعاونی در سراسر کشور، تحت پوشش بیمه تعاون هستند؟
این بازار به‌صورت بالقوه برای بیمه تعاون، بانک توسعه تعاون و تمامی نهادهای مالی وابسته به وزارت تعاون وجود دارد. استفاده از این پتانسیل به هنر کارگزاران بستگی دارد. بیمه تعاون با همین فلسفه شروع به فعالیت کرد. در وهله نخست، شرکت‌های تعاونی با تعداد بالا، شرکت را تاسیس کردند اما در مقاطع زمانی مختلف، یک‌سری بحران‌هایی بوجود آمد و این مجموعه را به سمت بیمه بازرگانی سوق داد. بیمه تعاون به عموم اقشار جامعه، چه حاضر در تعاونی باشند و چه اینکه در تعاونی حاضر نباشند، مراجعه کرده است.
یکی از پتانسیل‌های مغفول‌مانده در بیمه تعاون طی این سال‌ها، پتانسیل بالقوه همان ۱۴ هزار شرکت تعاونی است. ما در شش ماه گذشته به دنبال راهکارهای دسترسی، تعامل، تشخیص نیازهای بیمه‌ای و چگونگی ارائه خدمات به این شرکت‌ها بوده‌ایم. تمامی این موارد، جزو اهداف بیمه تعاون است.
آیا در این هدف‌گذاری به‌ویژه در خصوص تعاونی‌های موجود، زمان خاصی را مد نظر دارید؟
مسلماً این هدف‌گذاری، کار عظیمی است. تا پایان امسال قرار است جلسات مشترکی با ادارات و سازمان‌های تعاون استان‌ها و شهرستان‌ها داشته باشیم. ما به عنوان یک شرکت بیمه بازرگانی، برای ارائه خدمات به‌روز، در حال برنامه‌ریزی هستیم. در بخش خدمات بیمه تعاون، زحمات فراوان و خدمات شایانی توسط مسئولان و مدیران سابق بیمه تعاون طی سالیان اخیر صورت گرفته است اما سال‌به‌سال کیفیت خدمات و ابزار ارائه خدمات در حال توسعه و تغییر است. ما بایستی روند درخوری را انتخاب کنیم تا از این تحولات جا نمانیم یا حداقل سطح خدمات منطقی را آماده ارائه داشته باشیم، لذا تا پایان سال، به موضوع کیفیت امکاناتی که در اختیار بیمه‌گذاران قرار می‌گیرد، رسیدگی خواهیم کرد. به همت همکاران خدوم بیمه تعاون، مقدمات ارائه خدمات به جامعه‌های خاص، در شش ماه آتی انجام خواهد شد. تصور ما این است که سهم عمده‌ای از هدف‌گذاری‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ اجرایی خواهد شد.
دارایی ناخالص بیمه تعاون نسبت به سال گذشته، حدود ۵۳٪ افزایش پیدا کرده است. تلاش بیمه تعاون در این کارنامه، مشهود است. حال آیا این عدد با احتساب تورم در این کارنامه درج شده است یا خیر؟ و آیا تا سال آینده تغییری در سهم رشته‌های مختلف در بیمه تعاون بوجود می‌آید؟
در شرایط ثبات اقتصادی می‌توان فعالیت اقتصادی را به درستی انجام داد و از سوی دیگر برنامه‌ریزی‌ها نیز با هدف‌گذاری مشخص صورت می‌پذیرد. بخشی از این کارنامه، با احتساب تورم بوجود آمده است. سهم بیمه‌های شخص ثالث در بیمه تعاون نسبت به درمان، سهم عمده‌‌تری است. مجرد از رشته‌های مختلف زیان‌ده درمان و شخص ثالث، ما باید به عنوان یک شرکت بازرگانی عمومی، در همه زمینه‌ها فعال باشیم. در مدتی که بنده در خدمت بیمه تعاون هستم، قرار است به‌تدریج سهم بالغ بر ۸۰٪ این دو رشته را در پرتفوی شرکت کاهش داده و آن را به ۵۰٪ نزدیک کنیم. ما در نظر داریم سهم رشته‌های دیگر همچون بیمه عمر و پس‌انداز و سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم. با همکاری شرکای بازار پولی، محصولاتی را ارائه خواهیم کرد که انگیزه مردم را افزایش می‌دهد. یکی از راهکارهای ما این است که از منوپل آن دو رشته خارج شده و به سمت رشته‌های دیگر برویم و به‌تدریج رشته‌های دیگر را توسعه دهیم. در این مدت، بیمه‌نامه‌های ارزی کشتی و باربری نیز در بیمه تعاون صادر شده است و امید به گسترش این رشته داریم. مذاکرات مختلف در حال انجام است. در بیمه تعاون به تجهیز شبکه فروش پرداخته‌ایم. چه از لحاظ امکانات و چه توانایی و دانش، در حال آماده‌سازی تمهیدات لازم هستیم. هیچ شرکت بیمه‌ای نمی‌تواند بگوید مستقیماً امور شرکت را اداره خواهم کرد، در واقع اصل ماجرا، وابسته به شبکه فروش است.
در حاضر نمی‌توان ادعا کرد که بیمه‌ها محصولات جدید ارائه می‌کنند اما می‌توان گفت که روش‌های نوین ارائه محصولات در حال گسترش هستند. یکی از این روش‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین همچون بکارگیری هوش مصنوعی برای معرفی محصول و جلب اعتماد مردم و بازار است. در کدام حوزه‌های بیمه تعاون، از فناوری‌های نوین استفاده کرده‌اید؟
در صنعت بیمه، نه تنها محصولات جدید، حیاتی هستند بلکه خدمات جدید نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در یک اقتصاد پویا، وجود نیازهای پویا منجر به تولید محصولات جدید می‌شود. بایستی بپذیریم در شرایط تحریم، همین‌که شرکت‌های بیمه، ریسک نیازهای فعلی را مدیریت کنند، در واقع موفق شده‌اند وظیفه خود نسبت به اقتصاد را انجام دهند. ما تا حد زیادی از علم روز صنعت بیمه، عقب مانده‌ایم. آشنایی با علم روز این صنعت، به شناسایی محصول جدید کمک می‌کند و مضاف بر آن در ارائه خدمات نوین، ما را یاری می‌رساند. در حال حاضر، متاسفانه تبادل اطلاعات کاهش پیدا کرده است اما بایستی بگویم بیمه تعاون در این مدت، به آماده‌سازی امکانات لازم در جهت ارائه خدمات باکیفیت در بستر فناوری مبادرت کرده است. تا پیش از این، نرم‌افزارهای بیمه تعاون در بستر API نبود، اما اکنون قراردادهای لازم در این مورد منعقد شده است. با تلاش شبانه‌روزی همکاران، برخی خدمات همچون پرداخت آنلاین خسارت، صدور آنلاین بیمه‌نامه، بازدیدهای آنلاین و تکمیل مستندات طبق چارچوب و کنترل ریسک، در حال پیاده‌سازی و تکمیل است.
برخی شرکت‌های بیمه، رقابت‌های ناسالم دارند و مصادیق آن نیز بی‌اعتمادی به صنعت بیمه را رقم زده است. از نظر جنابعالی، نهاد ناظر در صنعت بیمه علی‌رغم تمام مشکلات، تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم بوده است؟
ضریب نفوذ نشان می‌دهد که نهاد ناظر تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم و مشتریان شده است. بدنه کارشناسی بیمه مرکزی، بدنه استواری است اما متاسفانه سند بالادستی مدون و متقنی در این صنعت وجود ندارد. فقدان این سند در مدیریت ارشد دولت‌های مختلف، سلیقه‌ای عمل کردن را منجر می‌شود و در این میان، هدف نیز نادیده گرفته خواهد شد.
چرا فعالان صنعت بیمه، به نهاد ناظر پیشنهاد مسیر نمی‌کنند؟
نهاد ناظر باید حافظ منافع بیمه‌گذاران باشد. برخی شرکت‌ها، دیگر به فلسفه بیمه توجه نمی‌کنند. ما بایستی از کدام مدیر، درخواست تدوین سند بالادستی در بیمه مرکزی را داشته باشیم؟! آیا حتی در صورت تدوین سند جدید، افراد بعدی این راه را ادامه خواهند داد یا اینکه تمام سرمایه‌گذاری‌ها، تلاش‌ها و مطالعات، نادیده گرفته خواهد شد.
شوراهای عالی پول و اعتبار، بورس و بیمه، هیچگاه در کسوت نهادهای ناظر، تصمیم‌گیری‌های مشابه نداشته‌اند. شما به عنوان فعال دغدغه‌مند که بیمه را نوعی مکتب می‌داند، آیا تا به حال از این سه شورا پرسیده‌اید که علت ناهماهنگی میان آنها چیست؟ در واقع آیا تاکنون اعتراضی به مشکلات داشته‌اید؟
خیر اما ایده خوبی است. بانک، بورس و بیمه به عنوان سه نهاد مالی اقتصاد هر کشوری مطرح هستند. ضعیف‌ترین بازو، نهاد بیمه است. معمولاً ابزار قدرت بانک و بورس، باعث تک‌روی می‌شود اما به هر حال، بیمه هیچگاه جایگاه بالایی در تصمیم‌گیری نداشته است. این قضیه نیازمند تشکیل اتاق فکرهای متخصص در نهاد ناظر است اما حتی در صورت تشکیل چنین فضایی، متاسفانه تاکنون خروجی قابل قبولی را شاهد نبوده‌ایم.
در قالب جمع‌بندی اگر مطلبی باقی مانده است، بفرمایید.
فلسفه بیمه به فلسفه تعاونی نزدیک است. ما در بیمه تعاون به دنبال توسعه این فرهنگ هستیم. ما باید به مشتریان القا کنیم که در کنار همکاری، همدلی و تعاون به دنبال توزیع ریسک هستیم و برای ایجاد یک جامعه اقتصادی خوب برای مشتریان، تلاش می‌کنیم. در سایه همکاری با بانک‌ها، محصولی به نام طرح ژرفا را ایجاد کرده‌ایم و مشتریان می‌توانند از این طریق از خدمات عمر و سرمایه‌گذاری بیمه تعاون استفاده کنند. در طرح دیگری نیز با شرکای تجاری مثل بانک توسعه تعاون، موسسه اعتباری ملل، بانک رفاه کارگران و قرض‌الحسنه مهر ایران، برنامه مدونی ایجاد کرده‌ایم که از این طریق به ارتقای سطح خدمات مبادرت خواهیم کرد. این قضیه مستلزم اصلاح ساختار مالی در بیمه تعاون بود، بنابراین با کمک سهامداران و تلاش همکاران، ابزار و امکاناتی در اختیار بیمه تعاون قرار گرفت و به این واسطه بهبود سطح خدمات را در فاصله زمانی اندک، محقق کردیم. در ساختار سازمانی، واحدی به نام امور مشتریان مستقل را در نظر گرفته‌ایم، همچنین بابت تامین منافع آتی مشتریان، واحد مدیریت سرمایه‌گذاری مستقل را راه‌اندازی کرده‌ایم. ارزش سرمایه انسانی در بیمه تعاون بسیار بالا است و به همین خاطر مدیریت مستقل برای تکریم همکاران در نظر گرفته‌ایم و امیدواریم این روند، منجر به پویایی روزافزون این مجموعه شود. حلقه مفقوده بیمه تعاون در تمام این سال‌ها، قضیه خرده‌فروشی بوده است، لذا در مسیر توسعه و جا انداختن آن در مجموعه بیمه تعاون حرکت خواهیم کرد.
سید روح‌اله علیپور یزدی، مدیرعامل بیمه تعاون، در گفتگو با مدیران نیوز، ضمن بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صنعت بیمه، به چهارده هزار شرکت تعاونی کشور به‌عنوان خاستگاه اصلی بیمه تعاون اشاره کرد.وی با تأکید بر اهمیت صنعت بیمه به‌عنوان شاخصی از آینده‌نگری، عواملی مانند ضعف اطلاع‌رسانی، نبود سیاست‌های تشویقی، تحریم‌های بین‌المللی، انحصار دولتی و تورم را از موانع جدی توسعه این صنعت برشمرد.علیپور همچنین بر تعهد بیمه تعاون به گسترش فرهنگ بیمه و ارتقای خدمات در راستای نیازهای جامعه تأکید کرد. در ادامه، مشروح این مصاحبه را بخوانید.
مردم در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، به دنبال انتقال ریسک‌های زندگی خود به صنعت بیمه هستند. خیلی‌ها معتقدند اگر بیمه، ضریب نفوذ لازم را در زندگی مردم پیدا نکرده است. به جز در حوزه‌های درمان و بیمه‌های اجباری، علت را بایستی در مسئله تورم جستجو کرد. پرسش اساسی این است که چرا بیمه‌های ما در افزایش سهم بیمه‌های زندگی ناتوان هستند؟
علی‌رغم اینکه ما در هدف‌گذاری بلند‌مدت برنامه توسعه اقتصادی، ضریب ۶٪ و ۷٪ را در نظر گرفته‌ایم اما ضریب نفوذ پایین، در شرکت‌های توسعه‌نیافته‌ای همچون بیمه تعاون، مساله‌ای لاینحل باقی مانده است. در اقتصاد ایران، تنها تورم سبب‌ساز معضل ضریب نفوذ پایین نیست. بیمه تعاون، مدت‌ها قبل در حوزه‌های منطقه‌ای و حتی کشورهای خلیج فارس بسیار موفق عمل می‌کرد اما به خاطر شرایط جنگی و پس از آن مشکلات اقتصادی، به‌تدریج از راهبری بیمه منطقه خارج شد. حضور صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی نیز در این رابطه، بی‌تاثیر نبوده‌اند. در واقع، بیمه‌های مستمری در قالب بیمه‌های بازرگانی لحاظ می‌شوند. در دهه هشتاد، ضریب نفوذ ما پایین‌تر از یک درصد بود و طی دو دهه، افزایش بسیار محدودی در این زمینه داشتیم.
غیر از مسائلی از قبیل جنگ و تورم، علت این قضیه را در چه عواملی می‌بینید؟
با نگاه کلان، شاید بهترین روند را در دوران ۱۱ الی ۱۲ ساله جناب همتی، رئیس‌کل بیمه مرکزی، تجربه کردیم. ایشان، صنعت بیمه را به بلوغ رساند اما تعدد، تغییرات و فقدان سند بالادستی، مانع رشد ضریب نفوذ بیمه شد.
جناب همتی، وزیر اقتصاد در دولت جدید، معتقد به ادغام بیمه‌ها است. آیا اعتباری که ایشان به صنعت بیمه داده‌اند، در بستر زمان سقوط کرده است؟
مجوز راه‌اندازی بیمه‌های خصوصی در زمان ایشان صادر شد. آقای همتی به تعدد بیمه‌های خصوصی معتقد بودند اما فلسفه بیمه نباید در این تعدد گم شود. در واقع توزیع ریسک بایستی در کنار تعدد، اتفاق بیفتد و اکنون آقای همتی معتقدند که توزیع ریسک وجود ندارد.
چرا ریسک بیمه در میان بیمه‌های معمولی توزیع نمی‌شود؟
این ریسک باید در بین بیمه‌های قوی توزیع شود. در کشورهای دیگر همچون مالزی و ترکیه نیز تعدد شرکت‌های بیمه خصوصی وجود دارد اما قبل از تعدد بایستی فلسفه بیمه را در نظر گرفت؛ یعنی رقابت سالم بیمه‌ها در کنار توزیع ریسک و برآورده ساختن نیازهای بیمه‌ای جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.
بیمه تعاون تا چه اندازه موفق به محقق ساختن فلسفه بیمه شده است؟
فلسفه حضور بیمه تعاون در اصل فلسفه بیمه ممزوج شده است. یعنی این مجموعه به واسطه تعاونی و مشارکت تشکیل شده و سپس به جامعه‌های تعاونی‌محور خدمت کرده است.
به این معنا، آیا تمامی ۱۴ هزار شرکت تعاونی در سراسر کشور، تحت پوشش بیمه تعاون هستند؟
این بازار به‌صورت بالقوه برای بیمه تعاون، بانک توسعه تعاون و تمامی نهادهای مالی وابسته به وزارت تعاون وجود دارد. استفاده از این پتانسیل به هنر کارگزاران بستگی دارد. بیمه تعاون با همین فلسفه شروع به فعالیت کرد. در وهله نخست، شرکت‌های تعاونی با تعداد بالا، شرکت را تاسیس کردند اما در مقاطع زمانی مختلف، یک‌سری بحران‌هایی بوجود آمد و این مجموعه را به سمت بیمه بازرگانی سوق داد. بیمه تعاون به عموم اقشار جامعه، چه حاضر در تعاونی باشند و چه اینکه در تعاونی حاضر نباشند، مراجعه کرده است.
یکی از پتانسیل‌های مغفول‌مانده در بیمه تعاون طی این سال‌ها، پتانسیل بالقوه همان ۱۴ هزار شرکت تعاونی است. ما در شش ماه گذشته به دنبال راهکارهای دسترسی، تعامل، تشخیص نیازهای بیمه‌ای و چگونگی ارائه خدمات به این شرکت‌ها بوده‌ایم. تمامی این موارد، جزو اهداف بیمه تعاون است.
آیا در این هدف‌گذاری به‌ویژه در خصوص تعاونی‌های موجود، زمان خاصی را مد نظر دارید؟
مسلماً این هدف‌گذاری، کار عظیمی است. تا پایان امسال قرار است جلسات مشترکی با ادارات و سازمان‌های تعاون استان‌ها و شهرستان‌ها داشته باشیم. ما به عنوان یک شرکت بیمه بازرگانی، برای ارائه خدمات به‌روز، در حال برنامه‌ریزی هستیم. در بخش خدمات بیمه تعاون، زحمات فراوان و خدمات شایانی توسط مسئولان و مدیران سابق بیمه تعاون طی سالیان اخیر صورت گرفته است اما سال‌به‌سال کیفیت خدمات و ابزار ارائه خدمات در حال توسعه و تغییر است. ما بایستی روند درخوری را انتخاب کنیم تا از این تحولات جا نمانیم یا حداقل سطح خدمات منطقی را آماده ارائه داشته باشیم، لذا تا پایان سال، به موضوع کیفیت امکاناتی که در اختیار بیمه‌گذاران قرار می‌گیرد، رسیدگی خواهیم کرد. به همت همکاران خدوم بیمه تعاون، مقدمات ارائه خدمات به جامعه‌های خاص، در شش ماه آتی انجام خواهد شد. تصور ما این است که سهم عمده‌ای از هدف‌گذاری‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ اجرایی خواهد شد.
دارایی ناخالص بیمه تعاون نسبت به سال گذشته، حدود ۵۳٪ افزایش پیدا کرده است. تلاش بیمه تعاون در این کارنامه، مشهود است. حال آیا این عدد با احتساب تورم در این کارنامه درج شده است یا خیر؟ و آیا تا سال آینده تغییری در سهم رشته‌های مختلف در بیمه تعاون بوجود می‌آید؟
در شرایط ثبات اقتصادی می‌توان فعالیت اقتصادی را به درستی انجام داد و از سوی دیگر برنامه‌ریزی‌ها نیز با هدف‌گذاری مشخص صورت می‌پذیرد. بخشی از این کارنامه، با احتساب تورم بوجود آمده است. سهم بیمه‌های شخص ثالث در بیمه تعاون نسبت به درمان، سهم عمده‌‌تری است. مجرد از رشته‌های مختلف زیان‌ده درمان و شخص ثالث، ما باید به عنوان یک شرکت بازرگانی عمومی، در همه زمینه‌ها فعال باشیم. در مدتی که بنده در خدمت بیمه تعاون هستم، قرار است به‌تدریج سهم بالغ بر ۸۰٪ این دو رشته را در پرتفوی شرکت کاهش داده و آن را به ۵۰٪ نزدیک کنیم. ما در نظر داریم سهم رشته‌های دیگر همچون بیمه عمر و پس‌انداز و سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم. با همکاری شرکای بازار پولی، محصولاتی را ارائه خواهیم کرد که انگیزه مردم را افزایش می‌دهد. یکی از راهکارهای ما این است که از منوپل آن دو رشته خارج شده و به سمت رشته‌های دیگر برویم و به‌تدریج رشته‌های دیگر را توسعه دهیم. در این مدت، بیمه‌نامه‌های ارزی کشتی و باربری نیز در بیمه تعاون صادر شده است و امید به گسترش این رشته داریم. مذاکرات مختلف در حال انجام است. در بیمه تعاون به تجهیز شبکه فروش پرداخته‌ایم. چه از لحاظ امکانات و چه توانایی و دانش، در حال آماده‌سازی تمهیدات لازم هستیم. هیچ شرکت بیمه‌ای نمی‌تواند بگوید مستقیماً امور شرکت را اداره خواهم کرد، در واقع اصل ماجرا، وابسته به شبکه فروش است.
در حاضر نمی‌توان ادعا کرد که بیمه‌ها محصولات جدید ارائه می‌کنند اما می‌توان گفت که روش‌های نوین ارائه محصولات در حال گسترش هستند. یکی از این روش‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین همچون بکارگیری هوش مصنوعی برای معرفی محصول و جلب اعتماد مردم و بازار است. در کدام حوزه‌های بیمه تعاون، از فناوری‌های نوین استفاده کرده‌اید؟
در صنعت بیمه، نه تنها محصولات جدید، حیاتی هستند بلکه خدمات جدید نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در یک اقتصاد پویا، وجود نیازهای پویا منجر به تولید محصولات جدید می‌شود. بایستی بپذیریم در شرایط تحریم، همین‌که شرکت‌های بیمه، ریسک نیازهای فعلی را مدیریت کنند، در واقع موفق شده‌اند وظیفه خود نسبت به اقتصاد را انجام دهند. ما تا حد زیادی از علم روز صنعت بیمه، عقب مانده‌ایم. آشنایی با علم روز این صنعت، به شناسایی محصول جدید کمک می‌کند و مضاف بر آن در ارائه خدمات نوین، ما را یاری می‌رساند. در حال حاضر، متاسفانه تبادل اطلاعات کاهش پیدا کرده است اما بایستی بگویم بیمه تعاون در این مدت، به آماده‌سازی امکانات لازم در جهت ارائه خدمات باکیفیت در بستر فناوری مبادرت کرده است. تا پیش از این، نرم‌افزارهای بیمه تعاون در بستر API نبود، اما اکنون قراردادهای لازم در این مورد منعقد شده است. با تلاش شبانه‌روزی همکاران، برخی خدمات همچون پرداخت آنلاین خسارت، صدور آنلاین بیمه‌نامه، بازدیدهای آنلاین و تکمیل مستندات طبق چارچوب و کنترل ریسک، در حال پیاده‌سازی و تکمیل است.
برخی شرکت‌های بیمه، رقابت‌های ناسالم دارند و مصادیق آن نیز بی‌اعتمادی به صنعت بیمه را رقم زده است. از نظر جنابعالی، نهاد ناظر در صنعت بیمه علی‌رغم تمام مشکلات، تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم بوده است؟
ضریب نفوذ نشان می‌دهد که نهاد ناظر تا چه اندازه موفق به جلب اعتماد مردم و مشتریان شده است. بدنه کارشناسی بیمه مرکزی، بدنه استواری است اما متاسفانه سند بالادستی مدون و متقنی در این صنعت وجود ندارد. فقدان این سند در مدیریت ارشد دولت‌های مختلف، سلیقه‌ای عمل کردن را منجر می‌شود و در این میان، هدف نیز نادیده گرفته خواهد شد.
چرا فعالان صنعت بیمه، به نهاد ناظر پیشنهاد مسیر نمی‌کنند؟
نهاد ناظر باید حافظ منافع بیمه‌گذاران باشد. برخی شرکت‌ها، دیگر به فلسفه بیمه توجه نمی‌کنند. ما بایستی از کدام مدیر، درخواست تدوین سند بالادستی در بیمه مرکزی را داشته باشیم؟! آیا حتی در صورت تدوین سند جدید، افراد بعدی این راه را ادامه خواهند داد یا اینکه تمام سرمایه‌گذاری‌ها، تلاش‌ها و مطالعات، نادیده گرفته خواهد شد.
شوراهای عالی پول و اعتبار، بورس و بیمه، هیچگاه در کسوت نهادهای ناظر، تصمیم‌گیری‌های مشابه نداشته‌اند. شما به عنوان فعال دغدغه‌مند که بیمه را نوعی مکتب می‌داند، آیا تا به حال از این سه شورا پرسیده‌اید که علت ناهماهنگی میان آنها چیست؟ در واقع آیا تاکنون اعتراضی به مشکلات داشته‌اید؟
خیر اما ایده خوبی است. بانک، بورس و بیمه به عنوان سه نهاد مالی اقتصاد هر کشوری مطرح هستند. ضعیف‌ترین بازو، نهاد بیمه است. معمولاً ابزار قدرت بانک و بورس، باعث تک‌روی می‌شود اما به هر حال، بیمه هیچگاه جایگاه بالایی در تصمیم‌گیری نداشته است. این قضیه نیازمند تشکیل اتاق فکرهای متخصص در نهاد ناظر است اما حتی در صورت تشکیل چنین فضایی، متاسفانه تاکنون خروجی قابل قبولی را شاهد نبوده‌ایم.
در قالب جمع‌بندی اگر مطلبی باقی مانده است، بفرمایید.
فلسفه بیمه به فلسفه تعاونی نزدیک است. ما در بیمه تعاون به دنبال توسعه این فرهنگ هستیم. ما باید به مشتریان القا کنیم که در کنار همکاری، همدلی و تعاون به دنبال توزیع ریسک هستیم و برای ایجاد یک جامعه اقتصادی خوب برای مشتریان، تلاش می‌کنیم. در سایه همکاری با بانک‌ها، محصولی به نام طرح ژرفا را ایجاد کرده‌ایم و مشتریان می‌توانند از این طریق از خدمات عمر و سرمایه‌گذاری بیمه تعاون استفاده کنند. در طرح دیگری نیز با شرکای تجاری مثل بانک توسعه تعاون، موسسه اعتباری ملل، بانک رفاه کارگران و قرض‌الحسنه مهر ایران، برنامه مدونی ایجاد کرده‌ایم که از این طریق به ارتقای سطح خدمات مبادرت خواهیم کرد. این قضیه مستلزم اصلاح ساختار مالی در بیمه تعاون بود، بنابراین با کمک سهامداران و تلاش همکاران، ابزار و امکاناتی در اختیار بیمه تعاون قرار گرفت و به این واسطه بهبود سطح خدمات را در فاصله زمانی اندک، محقق کردیم. در ساختار سازمانی، واحدی به نام امور مشتریان مستقل را در نظر <
