• امروز : شنبه - ۳ آذر - ۱۴۰۳
6

نقد و بررسی داستان پنجره های شکسته نوشته حسین آراسته

  • کد خبر : 62635
  • ۱۲ شهریور ۱۴۰۱ - ۱۵:۰۴
نقد و بررسی داستان پنجره های شکسته نوشته حسین آراسته
دنیــا پره از آدمائیه که تصور میکنــن بیگناهن، چون نمیخــوان قبــول کنن کــه انجام بعضــی از کارهای حتی به ظاهر ســاده یا نقض بعضــی قوانیــن به موجــب قانون کشــوری کــه توی اون زندگی میکنن ممکنه جرم تلقــی بشــه، البته مجرمای خطرنا کی هم هســتن که با توجیهــات احمقانه، برای ارتــکاب جرائمــی که نظم اجتماعی رو به نحو فاحشــی دچــار اختلال کرده، دلیله عقلی و ذهنی، میتراشــن و گناهکاریشــون رو با قاطعیت انکار میکنن. یا بهتره بگــم نوعــی بیمــاری توهم خــود بیگناه پنــداری داره بیــداد میکنه…

به گزارش تجارت آوا، این دیالوگ بخشی از داستان بلند “پنجره های شکسته” نوشته حسین آراسته می باشد که در ژانر جنایی، منتشر شده است؛ و بعد از گذشت دو ماه از چاپ اول به چاپ دوم رسیده است،در ذیل نگاهی به اولین اثر این نویسنده داشته ایم.

“در کوزه افتادن کوزه گر” به خودی خود آنقدر تم جذابی هست که بتواند موتور محرکه یک روایت هنری باشد سوژه ای که بارها و بارها دست اویز خلق انواع آثار هنری شده است اما دراین فقره وقتی بحث قانون و قانون مداری به ان پیوست می شود طبیعتا کنش و واکنش ها جذابیت بیشتری از خود بروز می دهد حالا تصور کنید قرار است این موضوع از زاویه دید یک وکیل و در فرم داستان روایت شود دانسته ها و خرق عادت در دانسته ها و خلاقیت در روایتها و بسیاری تکنیک های دیگر اگر و فقط و فقط اندکی با هنرمندی و تامل کنار هم چیده شود می تواند به خلق اثری تاویل پذیر، ماندگار و اثر گذار تبدیل شود.
نمونه های بسیاری از این نوع روایت را در چند قرن اخیر شاهد بوده ایم از رمان ۲۰ جلدی جنایی-حقوقی جان گریشام گرفته تا نویسندگانی مثل جورج لیکنز، ملوبل پست، مایکل ناوا تا ویلکی کالینز.
در ایران هم اگر مبنای داستان در ژانر جنایی را “داروغه اصفهان” به قلم کاظم مستعان السلطان در سال ۱۳۰۴ بگذاریم می توانیم از افرادی مثل امیرعشیری، قاسم هاشمی نژاد، احمد محققی و این اواخر حسینی زاد بعنوان نویسندگان نام ببریم که اثاری پر مخاطبی در این حوزه خلق کرده اند که در این بین احمد محققی که بعنوان بازپرس ویژه قتل عمد فعالیت می کرده است با بهره مندی از دو عنصر سرگرمی و عاشقانه نویسی در داستانهایش، که عموما هم برگرفته از پرونده های واقعی است که خود وی مسئول پیگیری آنها بود؛ توانست استقبال بیشتری را متوجه خود کند.
“پنجره های شکسته” نوشته حسین آراسته که به تازگی و توسط نشر “خط سوم” وارد بازار شده، اثری است که با مولفه های ذکر شده در مقدمه همخوانی دارد او که خود وکیل دادگستری است با مباحث مبنایی قانون و زوایای روشن و تاریکش اشنایی کامل دارد و طبیعی است که تجارب مختلف کاری و تمایلی که به ثبت آنها داشته او را به نگارش چنین داستان جذابی تشویق کرده است.
همانطور که نویسنده داستان در مقدمه کتاب هم آورده نام کتاب برگرفته از یک نظریه جرم شناسی و جامعه شناختی است با این مخلص است که اگر پنجره ای در یک ساختمان بشکند و سریع تعمیر نشود پنجرهای دیگر هم، یکی پس از دیگری شکسته خواهند شد معنایی وسیعترش این است که اگر جرم و بزه های کوچک خانواده و جامعه مهار نشود؛ راه برای جرم های بزرگ و سازمان یافته تر هموار می گردد.
با چنین مقدمه یا حتی شاید از عنوان کتاب عصاره داستان زیر زبان مخاطب می آید و او در همان صفحه نخست داستان به سهولت همراه” اقای سینا سروش وکیل کارکشته دادگستری” وارد ماجرا می شود.
چیدمان پازل ها و نمایان ساختن بهنگام آنها و اطلاعات درست و قطره چکانی که در طول مکالمات سینا و بازرس و بازپرس پرونده به قصه تزریق می شود به خوبی خواننده را کنجکاو به پیگیری ماجرا می کند و بی شک این یکی از نقاط قوت قلم حسین آراسته است.
گرچه همان طور که در مقدمه هم آمد در کوزه افتادن کوزه گر یا به بیان روشنتر متهم به جرم شدن وکیلی که خود مدافع متهمان است به شکل و شمایل متفاوت و در ژانرهای مختلف تکرار شده اما تکنیک های بکار برده شده در روایت با نقل جزییاتی که از تسلط و تجربه شغلی نویسنده، نشات می گیرد آن را برای خواننده نامکرر می کند و نویسنده را از آزمون مخاطب پسندی سربلند بیرون می آورد.
علی رغم نکات حسن برشمرده شده در بالا، ذکر ناسره هایی که در صورت رفع در اثر می توانست بر غنای آن بیافزاید؛ خالی از لطف نیست، بی شک مهمترین آن یک دست نبودن افعال به لحاظ زمان، ایجاز در حذفهای لفظی و معنوی فعل ها و وجود حرف های ربط زائد است و دیگر عدم رعایت دقیق قوانین نگارشی که البته این مورد در اغلب رمان‌ها ی نسل جدید غیر قابل انکار است.
از منظر شخصیت پردازیها، در وهله اول این موضوع به ذهن خواننده خطور می‌کند که یک نقاش یا چهره پردار چگونه می تواند با تکیه بر متون این داستان، سینا را نقاشی یا چهره سازی کند ولی هر چقدر که داستان به پیش می‌رود این نقیصه به نقطه قوت تبدیل می شود و شناسنامه دار نبودن قهرمان و بعضی شخصیتهای داستان به مانند اغلب نوشته های ژوئل دیکر در ترسیم فیزیک و ظاهر سینا اعم از سن، شکل، قیافه و ظاهر تعمدا نخ به دست خواننده نمی دهد تا او را تا پایان در تعلیق و ابهام نگاه دارد و نویسنده با این شیوه راه را برای همزاد پنداری مخاطب با قهرمان داستان هموار می‌کند تا بر جان مایه کلام تاکید نماید که سینا یک فرد خاص نیست و هر کس می‌تواند سینایی باشد که برای تحقق عدالت از هیچ تلاشی فرو گذاری نمی کند.
نکته بدیهی دیگر اینکه زاویه دید داستان که از زبان دانای کل می باشد آن چنان که بایسته است بر داستان محیط نیست ضمن اینکه در بیان و گفتار اعواج و فراز و فرودهایی است که گاه به مثابه مردم عامی روایت می شود و گاه فرهیختگان و گاه بینابین این دو قشر.
و نکته قابل تامل دیگر توصیفات و توجه به جزییات و روایت آنها به مانند یک دوربین است او مانند یک روانشناس و تسلط بر موضوعات جامعه شناختی به تاریک‌ترین زوایای وجودی افراد سرک می کشد چالش اپیدمی کرونا را شرح می دهد و همزمان وضعیت زندگی و اقتصادی مردم را نیز از نظر دور نگه نمی دارد و این موضوع علاوه بر اینکه از قلم مقتدر نویسنده حکایت دارد فارغ از ایرادات جزئی در ویراستاری و اغلاط املایی اثر را در زمره آثار مطلوب داستانهای جنایی ایران قرار می دهد.
در مجموع سخن می توان بیان داشت؛ اولین اثر حسین آراسته او را نویسنده ای معرفی می کند که با ممارست بیشتر و بهره مندی از نظرات سازنده منتقدان می تواند نامی مانا در بین نویسندگان ژانرهای جنایی پرمخاطب برای او دست و پا کند بویژه در ژانری که نه تنها در ایران زیاد جدی گرفته نشده است بلکه اثار ماندگار و شاخصی هم به مانند گونه های دیگر داستان در آن به ثبت نرسیده است.

داستان بلند “پنجره های شکسته”نوشته حسین آراسته در ۲۴۰ صفحه و توسط نشر خط سوم روانه کتاب فروشی‌ها شده است.
این داستان بلند جنایی- حقوقی را می‌توانید از سایت ایران کتاب به صورت آنلاین خریداری کرده و درب منزل تحویل بگیرید.

https://tejaratava.ir/?p=62635

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰

دیدگاهها بسته است.